ေအာင္ဆန္း ( သုိ႔ ) ဗုိလ္ခ်ဴ ပ္....ေအာင္ဆန္းသည္ စာအုပ္ႀကီးသမားမဟုတ္

ေအာင္ဆန္း ( သုိ႔ ) ဗုိလ္ခ်ဴ ပ္....

(၅) အခ်ိဴ ့က ေအာင္ဆန္းအား စိတ္လုိက္မန္ပါ လုပ္တတ္သည္ဟု ထင္ေကာင္းထင္ၾကေပလိမ့္မည္.. အမွန္မွာ ျပႆ နာတစ္ရပ္ ေျဖ႐ွင္းရာတြင္ ေအာင္ဆန္းေလာက္ ေခါင္းေအးေအးထား စဥ္းစားတတ္သူ ႐ွားမယ္ထင္ပါသည္.. ကြၽန္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးနယ္ထဲဝင္ခါစ ေတာင္တြင္းႀကီး ဖဆပလ ဥကၠ႒လုပ္ေနစဥ္ အဂၤလိပ္စစ္အုပ္ခ်ဴ ပ္ေရးကုိ မေက်နပ္သျဖင့္ သူပုန္ထလုိစိတ္ ေပၚလာသည္.. ရန္ကုန္ဆင္းလာၿပီး ေအာင္ဆန္းအား ေျပာျပရာ...

" ႏုိင္ငံေရးမွာ ေစာင့္ႏုိင္တဲ့ သတိၱ႐ွိရတယ္"
(In Politics you must have the power to wait).. ဟု ေျပာပါသည္..
ေစာင့္ႏုိင္တဲ့ အရည္အခ်င္း မ႐ွိလုိ႔ အခ်ိဴ ့ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ အ႐ႈံးႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရသည္ကုိ အေတြ႔အၾကဳံမ်ားလာေလ သေဘာေပါက္လာေလ ျဖစ္ပါသည္....

ေအာင္ဆန္းတြင္ ေစာင့္ႏုိင္တဲ့ အရည္အခ်င္း ႐ွိသျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္ႏွင့္ေတြ႔ၿပီး မၾကာမီပင္ အဂၤလိပ္အစုိးရက သူ႔အား ထုိးအပ္ရေလသည္.. ေစာင့္ႏုိင္တဲ့ အရည္အခ်င္းဆုိသည္မွာ ဘာမွမလုပ္ဘဲ ထုိင္ၾကည့္ေနျခင္းကုိ မဆုိလုိ.. လက္ဝဲမကြၽံျခင္းေအာင္ သတိထားျခင္းကုိ ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္ပါသည္.. ဥပမာ- ေအာင္ဆန္းသည္ ၁၉၄၂ ခု ဂ်ပန္ဝင္လာစကပင္ ဂ်ပန္ကုိ ေတာ္လွန္လုိစိတ္႐ွိသည္.. သုိ႔ေသာ္လည္း ခ်က္ခ်င္း မေတာ္လွန္ေသးဘဲ လူထုစည္း႐ုံးေရးသာလုပ္သည္.. ၁၉၄၅ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ေသာ္ ေအာင္ျမင္သည္...

ေအာင္ဆန္းသည္ စာအုပ္ႀကီးသမားမဟုတ္.. တစ္နည္းအားျဖင့္ တရားေသဝါဒသမားမဟုတ္ဟု ဆုိရမည္.. ျပႆ နာအရပ္ရပ္ကုိ ကုိယ္ပုိင္ဥာဏ္ျဖင့္ စဥ္းစားၿပီးမွသာ ဆုံးျဖတ္သည္.. ပါရဂူ ဆုိသူမ်ားကုိ အထင္မႀကီးပါ.. * ပါရဂူ ဆုိသူမ်ားလည္း မမွားႏုိင္ မဟုတ္ပါ.. ပါရဂူမ်ား၏ အၾကံေပးခ်က္ကုိ ကုိယ္ပုိင္ဥာဏ္ျဖင့္ ေပါင္းစပ္ၿပီးမွသာ လက္ခံရမည္* ဟု ဆုိရြန္တုိဗီလာ အစည္းအေ၀းတြင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားသည္...

ထုိအစည္းအေဝးမွာပင္ ( In our eagerness we may fall into the error of wanting to accomplish too much in too short a time.)...

" ကြၽႏု္ပ္တုိ႔သည္ ဆႏၵေစာၿပီး အခ်ိန္တုိတုိေလးႏွင့္ အမ်ားႀကီး ၿပီးေျမာက္ေစလုိေသာ အမွားမ်ိဴ း မျဖစ္ေစရန္ ဂ႐ုစုိက္ရမည္ ဟု ေျပာၾကားသြားေလသည္....

ဦးေအာင္သန္း
ေတာင္တြင္းေရႊျပည္မဂၢဇင္း
၁၉၈၄ ဇန္န၀ါရီ

— Credit Aung Kyaw Moe

သမိုင္းဝင္ အလံေတာ္

ဒီ အလံကို ေရြးခ်ယ္တဲ့ ၁၉၇၄ ဖဲြ ့စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒ ကို ဆႏၵခံယူပဲြလုပ္ျပီး မဲမထည့္ခိုင္းခင္ မွာ မဆလပါတီ အတြင္းမွာ ပါတီကလပ္စီးေတြက ပါတီဝင္ေတြ ကို
ပထမဆင့္ ေရြးခ်ယ္ရ မဲ့ အဆင့္ေတြ ကို တင္ျပေဆြးေႏြးႀကတယ္။ ျပီးေတာ့ အဆိုတင္တာေတြ ေထာက္ခံတာေတြ၊ အတည္ျပဳတာေတြ လုပ္ႀကပါတယ္။ အဲဒီအစည္းအေဝးကို မဆလ အရံပါတီဝင္ျဖစ္တဲ့ ကၽႊန္ေတာ္လည္း တက္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။
တိုတိုေျပာရရင္ အဲ့ဒီမွာ အလံေရြးမဲ့ ပုဒ္မ ကိုေရာက္တဲ့ အခါ (စီစဥ္ထားသည္ဟု ေနာက္မွေတြးမိခဲ့တယ္) ပါတီဝင္ တဦးက အခုပံုမွာပါတဲ့ အလံကို ေရြးရန္ အဆိုတင္ပါတယ္။ကၽႊန္ေတာ္ ကလည္း ဆိုင္းမဆင့္ ဗံုမပါ ထတဲ့ဲျပီး တျခား အလံပုံေလး
တခု (အဲ့ဒီ အလံက အေမရိကန္ အလံနွင့္ ဆင္ဆင္တူပါတယ္)။ အခုပံုမွာေတြ ့ရတဲ့ အလံက
ရုရွ(Russia) တို ့လို အေရွ ့အုပ္စုေခၚ ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စု ဝင္နိုင္ငံေတြက အလံနွင့္ အေတာ္တူပါတယ္။
ကၽႊန္ေတာ္ အဲ့ဒီအလံကို မႀကိဳက္ဖူးဗ်ာ။ အဲ့ဒီနိုင္ငံေတြ နွင့္ အဲ့ဒီ စနစ္ေတြ၊ ဝါဒေတြကို ေကာင္းသည္ဆိုးသည္ ကၽႊန္ေတာ္ မေဝဖန္ခဲ့ပါဘူး။ အခုလည္းမေဝဘန္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကၽႊန္ေတာ္ မႀကိဳက္တာကေတာ့ အခုထိ မႀကိဳက္ပါဘူးဗ်။
ပထမ အဆိုကိုေရာ ကၽႊန္ေတာ္ရဲ့ စင္ျပိဳင္အဆိုကိုပါ ေထာက္ခံႀကတဲ့ ပါတီဝင္ေတြ ရိွေတာ့ မဲခြဲရထလို ျဖစ္လာတယ္ဗ်။ ဒီအခ်ိန္မွာ အစီးအေဝးကို ခဏရပ္နားခြင့္ေပးပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ကၽႊန္ေတာ္ကို ငယ္ငယ္ကထဲက သိတဲ့ ဦးေလးႀကည္ က ကၽႊန္ေတာ္က္ို ပခံုးဖက္ေခၚသြားျပီးေျပာပါတယ္။
“ဦးေလးႀကည္ ကို ကူညီပါကြာ အခ်ိန္ေတြႀကာေနမွာ စိုးလို ့ပါ။ ဒီမွာ ဘာေတြဘဲ ေရြးေရြး ဘာေတြဘဲလုပ္လုပ္ ေနာင္ေတာ့ စီစဥ္ျပီးတဲ့ အတိုင္းျဖစ္မွာပါ” ဟုေျပာပါတယ္။ ကၽႊန္ေတာ္ ကရိုးရိုးသားသား အံံႀသသြားမိပါတယ္။
ဒီမွာ ကၽႊန္ေတာ့ ဦးေလး (တပ္မေတာ္ သားႀကီး တဦး) ရယ္စရာ ေျပာေလ့ တာ ကို သတိရမိခဲ့တယ္ဗ်။
ဘာလဲဆိုေတာ့ ျမစ္ႀကီးနားေခါက္ဆဲြဆိုင္ပိုင္ရွင္ တေယာက္ရဲ့ မွာတဲ့ ေခါက္ဆဲြကို ေႀကာ္ရန္ေနာက္ဖက္မီးဖိုဆီကို ေအာ္ေျပာလိုက္ပံုကေတာ့၊
“တပ္ရင္း ၁၃ က ဗိုလ္ကီး လာတယ္။ ေခါက္ဆဲြေႀကာ္ တပဲြ အသဲမ်ားမ်ား၊ အသားမ်ားမ်ား။ ေႀကာ္မွာကေတာ့ ခါတိုင္းလို ဘဲ” တဲ့။
ေအးေပါ့ဗ်ာ ေႀကာ္ေနႀက စားဖိုမွဴးေတြ ကေတာ့ ခါတိုင္းလိုဘဲ ေႀကာ္ႀကမွာေပါ ့။ သတိႏွင့္ ႀကည့္စားႀကပါ။ အသဲမ်ားမ်ား ပါေလမလား၊ အသားမ်ားမ်ားပါေလမလား အေတြးေတြနဲ ့
သာ မိတ္ေဆြ စာရႈသူမ်ား ေခါက္ဆဲြပဲြေလး ကို ေမွ်ာ္ေပဦးေတာ့ ေပါ ့ဗ်ာ။

1. 
   
2. 
   

လမ္းျပၾကယ္ စာၾကည့္တိုက္

လမ္းျပၾကယ္ စာၾကည့္တိုက္

အိပ္ယာဝင္ဖတ္ဖို႔
သုတ-မွတ္စု-ဒိုင္ယာရီ
လူငယ္စာစဥ္(၈)
လူငယ္ႏွင့္ၾကာညိဳပန္းအလွဴ
--------------------
္

ဦးဇင္းရဲ႕စိတ္ထဲမွာ ေငြကုန္နည္းၿပီး
အက်ိဳးမ်ားတဲ့အလွဴအတန္းပစၥည္းဝတၳဳ
မ်ားကိုလူငယ္ေတြအားသိေအာင္မ်ွေဝခ်င္
မိတယ္။ဒီအထဲလူငယ္ေတြသိၿပီးသားေတြ
လည္းပါခ်င္ပါမယ္။မသိေသးတာေတြ
လည္းပါခ်င္ပါမယ္ေပါ့။ဦးဇင္းေစတနာက
ေတာ့လူငယ္ေတြမွာမိဘေပးသေလာက္ပဲ
သုံးရသည္ကမ်ားေလေတာ့ကုသိုလ္ျပဳဖို႔
ေငြမ်ားမ်ားစားစားမရိွတတ္ၾကပါဘူး။ဒါေပမဲ့
ကုသိုလ္ျပဳတဲ့အေလ့ဆိုတာငယ္ကတည္းကအေလ့အက်င့္လုပ္ေပးမွေတာ္ရာျဖစ္
တာေလ။ဒီေတာ့ပထမဆုံးဘာအေၾကာင္း
ေရးရမလဲေတြးၾကည့္တဲ့အခါ ဘုရားရင္ျပင္
ေရွ႕ေရာင္းေနၾကတဲ့ၾကာညိဳပန္းေလးေတြ
ကိုျမင္မိလာတယ္။ၾကာဆိုတဲ့အမ်ိဳးကေရနဲ႔
ေဝးတာနဲ႔တၿပိဳင္နက္ညိဳးသြားတတ္တာပါ။
သို႔ေသာ္လည္းဘုရားလွဴဖို႔အလြန္တင့္တယ္
တဲ့ပန္းမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ကိုယ္လူတဲ့ၾကာပန္း
ညိဳးျခင္းမညိဳးျခင္းထက္ကိုယ့္စိတ္ေစတနာ
မညိဳးဖို႔ပဲအဓိကအေရးႀကီးပါတယ္။တစ္ခါတေလ မဟာျမတ္မုနိကိုသြားရင္ၾကာညိဳ
ပန္းေလးေတြဘုရားလွဴဖို႔ဝယ္ေနၾကတဲ့ခ်စ္သူစုံတြဲေလးေတြကိုလည္းေတြ႕ရတတ္ပါ
တယ္။သူတို႔ေလးေတြဟာၾကာညိဳပန္း
လွဴရင္ဘာအက်ိဳးေတြရတယ္မရဘူးဆိုတာသိလားေတာ့မေျပာတတ္ပါဘူး။အက်ိဳးကို
ိုမသိလည္းကုသိုလ္ရပါတယ္။ဒါေပမဲ့အက်ိဳးတရားကိုသိၿပီးမွလွဴရေတာ့ဝမ္းေျမာက္ျခင္းကုသိုလ္ပါထပ္ဆင့္ရတာေပါ့။ဘယ္အလွဴပဲလွဴလွဴသူမ်ားလွဴလို႔လွဴတာထက္
ကိုယ္တိုင္သိၿပီးမွလွဴရတာကပိုအက်ိဳးမ်ား
ပါတယ္။
့
ၾကာညိဳပန္းလွဴရက်ိဳး{၁၀}ပါး
-------------------
ေက်ာင္းကန္ဘုရားသြားတဲ့အခါပဲ
ျဖစ္ျဖစ္အိမ္ေနစဥ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ၾကာညိဳပန္း
လွဴတဲ့လူငယ္မ်ားအတြက္ ရရိွနိုင္တဲ့
အက်ိဳးမ်ားကေတာ့
၁။ျမတ္ေသာဗိမာန္မ်က္ႏွာက်က္ညိဳအမိုး
သည္ဦးထိပ္၌ေဆာင္းမိုးထားျခင္း။
၂။နတ္တို႔၏ရနံ႔ႀကိဳင္လိႈင္ျခင္း။
၃။တစ္ခါတစ္ရံေဆြမ်ိဳးတို႔ေခၚေဆာင္စဥ္
ပရိတ္သတ္ရိွသေလာက္ျမတ္ေသာဗိမာန္
မ်က္ႏွာက်က္ညိဳမိုးထားျခင္း။
၄။ခုႏွစ္က်ိပ္ေသာနတ္မင္းတို႔၏မိဖုရားအ
ျဖစ္ကိုရရိွျခင္း(မိန္းကေလးျဖစ္က)
၅။အလုံးစုံေသာဘဝတို႔၌အစိုးရသူအျဖစ္
ျဖင့္က်င္လည္ရျခင္း။
၆။ေျခာက္ဆယ့္သုံးေယာက္ေသာစၾကာမင္း
တို႔၏မိဖုရားအျဖစ္ကိုရရိွျခင္း။(မိန္းက
ေလးျဖစ္က)
၇။လူအေပါင္းတို႔သည္မိမိစကားကိုနာယူ
လ်က္ကိုယ့္ေနာက္အစဥ္လိုက္ၾကျခင္။
၈။ၾကာညိဳပန္းကဲ့သို႔ေသာအဆင္းအနံ႔နွင့္
ျပည့္စုံသူျဖစ္ျခင္း။
၉။ၾကာညိဳပန္းလွဴသည့္ေန႔မွစ၍သုံးဆယ့္
တစ္ကမ႓ာတိုင္ဒုဂၢတိဘဝသို႔မေရာက္
ရျခင္း။
၁၀။သတိပ႒ာန္စသည္တို႔၌ကြၽမ္းက်င္လိမၼာ
လ်က္ကိေလသာကုန္ခန္းရဟႏၲာျဖစ္ရျခင္း။
ဆိုၿပီးအက်ိဳးတရားဆယ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီၾကာညိဳပန္းအလွဴကလူငယ္မ်ား
တအတြက္ေငြကုန္နည္းၿပီးအက်ိဳးမ်ားတဲ့
အလွဴပါ။လွဴစဥ္မွာရတနာသုံးပါးအေပၚယုံ
ၾကည္ခ်က္အျပည့္ထားၿပီးၾကာညိဳပန္းေလး
မ်ားလွဴနိုင္ၾကပါေစ။
ေမတၲာမြန္ျဖင့္
လင္းေဝ(ေကာလင္း)
28-11-2014

ႏွစ္လႊာေပါင္းမွ တရြက္မည္ေသာ စြယ္ေတာ္ရြက္

RASU ေခၚ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္္  မ်ားကို ကံ့ေကာ္ေတာဟု တင္စားေခၚ ႀကပါသည္။ ကၽႊန္ေတာ္တို ့ စက္မႈတကၠသိုလ္ကို မူ စြယ္ေတာ္ရိပ္ ဟု ေခၚႀကပါ၏။ စက္မႈတကၠသိုလ္ ၏ လွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာဌာန အနီး တဝိုက္တြင္ စြယ္ေတာ္ ပင္မ်ားရိွပါသည္။ သို ့ေသာ္ ေရမွန္မွန္ မေလာင္းနဳိင္ ၍ ေျမခံ ေျခာက္ျပီး အပင္ႏွင့္ အရြက္မ်ား ဖြံ ့ထြားျခင္း မရိွဘဲ၊ ေျခာက္ေျခာက္ေသြ ့ေသြ ့ ရိွေနတတ္ခဲ့ပါသည္။

စကၤာပူရိွ NUS (National University of Singapore) Hon Sue Sen Library (near Business School) အနီးတြင္ စိုက္ထားေသာ စြယ္ေတာ္ပင္မ်ားက ဖြံ ့ထြား၏။ အရြက္ဖားဖားႀကီးမ်ား မွ ျမစိမ္းေရာင္ လက္ေနျပီး၊ က်က္သေရရိွ၏။ လွပတင့္တယ္ ထယ္ဝါေနတတ္ပါ၏။ ေရခံ ေျမခံ ေကာင္း ၍ ထင္ပါသည္။ ထားပါေတာ့။

ကၽႊန္ေတာ္ အထက္တန္းေက်ာင္းသား အရြယ္က ဖတ္မွတ္ခဲ့ေသာ ဆရာ တကၠသိုလ္ဘုန္းနိုင္ ၏ “သူငယ္ခ်င္းလို ့ ဘဲ ဆက္ ၍ ေခၚမည္ ခို င္” ဝတဳၱ ကို သတိရမိပါသည္။ ဝတဳၱထဲ က ဇာတ္ေကာင္ မ်ားက ေမာင္ ႏွင့္ ခိုင္တို ့ျဖစ္၏။ “ ႀကိဳင္ လွဳိင္ ျမိဳင္ ခိုင္ လံုး ရယ္၊ တခိုင္လံုးရယ္ ေမႊး ” ဆို တဲ့ သီခ်င္းစာသားကို လည္း အလြတ္ရ ေနပါသည္။ စြယ္ေတာ္ရြက္သည္ နွစ္လႊာ ေပါင္းမွ တရြက္ မည္ပါ၏။

အလားတူ စြာပင္ အေဆာက္အဦးအတြင္း က တည္ေဆာက္ တပ္ဆင္ ေပးရ ေသာ စက္မႈ(Mechanical) ႏွင့္ လ်ွပ္စစ္ (Electrical) engineering services တို ့ မွာလည္း စြယ္ေတာ္ရြက္ ကဲ့ သို ့ပင္ နွစ္လႊာ ေပါင္းမွ တရြက္ မည္ပါ၏။ M&E ဟုသာ အေခၚ မ်ားေပသည္။ ရန္ကုန္ စက္မႈတကၠသိုလ္၏ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ား ေကာင္းခဲ့ သျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ကၽႊန္ေတာ္ ကိုယ္က ဝါသနာ ထံု ေသာေႀကာင့္လည္းေကာင္း၊ ဆရာ ဆရာမမ်ား သင္ႀကားမႈေကာင္းသျဖင့္ လည္းေကာင္း ကၽႊန္ေတာ္ M & E နွစ္ပိုင္းလံုးကို ကိုင္တြယ္နိုင္ခဲ့ပါ သည္။ ယခုတိုင္ အလုပ္တာဝန္မ်ားျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္လွသျဖင့္ ဖတ္ခ်င္ ေရးခ်င္တာမ်ား ကို MRT စီးကာ ခရီးသြားစဥ္မွာ ျပဳလုပ္ရပါသည္။ ဒီကေန ့ ကဗ်ာတပုဒ္ကို ေတြးေတာ ေရးဖြဲ  ့နိုင္ခဲ့ပါသည္။

to be continued

တပ္မ ေတာ္ ဆိုတာ

မရိွ မ ေကာင္း
ရွိမွ ေကာင္း သည္
စိတ္ ေကာင္း ေစ တနာ
မွန္သစၥာ ျဖင့္
ျပည္သူ ့ အက်ိဳး
ျပည့္ အက်ိဳးကို
သည္ပိုးမွသာ
အမ်ိဳး ေကာင္းထင္(အမ်ိဳး ေကာင္းပင္)
သာကီဝင္ ဟု
တြင္ ရစ္ သမိုင္း
သည္ တံတိုင္းကို
မ ျပိဳ ရ ေအာင္
အား မာန္ ေဆာင္ လို ့
ျပည့္ ေဘာင္ အခ်ဳပ္ အျခာ
သည္ အာဏာ ကို
တည္ တန္ ့ေစ မွ
ကမၻာ့ အလယ္
တင့္ တယ္ မည္ မွာ မလြဲ တည္း။

ကုန္းေဘာင္ဆက္ ဗမာ့တပ္မေတာ္

တပ္မွဴးဗိုလ္ဘိုးကာႏွင့္

ပင္လယ္ျမိဳ ့ ျမို ့ ့စားမင္း မင္းႀကီးမဟာ မင္းဒင္ရာဇာ ဦးခ်ံဳ။

ကုန္းေဘာင္ဆက္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ကို ေရႊဘိုျမိဳ ့ ပဌမ ျမိဳ ့တည္နန္းတည္ အေလာင္းမင္းတရားႀကီး ဦးေအာင္ေဇယ် က ေရြးလက္်ာ၊ ေရြးလက္ဝဲ အမည္ျဖင့္ ဖဲြ ့ ခဲ့ပါသည္။ မင္းတရားႀကီးသည္ ၁၁၂၀ ခု၊ ဝါေခါင္လျပည့္ေက်ာ္ ၁၃ ရက္ ေရႊဘိုျမိဳ ့ေတာ္ နန္းေတာ္ထဲတြင္ လက္ဝဲပ်ံခ်ီကို ေသြးေသာက္ႀကီးခန္ ့ ၍၊ ေရြးလက္ဝဲ၊ ေရြးလက္်ာ၊ ေသနတ္သံုးဆယ့္နွစ္၊ ေသြးေသာက္တပ္ဖဲြ ့ေတာ္မူသည္။ ေရြးလက္ဝဲေသနတ္ပို အစုသားတို ့ကို လက္ဝဲနံတြင္ နံခ်ြန္ေတာ္ အမွတ္ေပး ၍   ထမ္းရြက္ေစခဲ့၏။ ေရြးလက္်ာ အစုသားတို ့ကို လက္်ာနံတြင္ နံခ်ြန္ေတာ္ အမွတ္ေပး ၍ ထမ္းရြက္ေစခဲ့ပါသည္။ (ကုန္းေဘာင္ဆက္္မဟာရာဇဝင္ေတာ္ႀကီး ပဌမတြဲ စာမ်က္ႏွာ ၂၉၇ ရႈပါ။)

 ေရြးလက္ဝဲ တပ္ဖဲြ ့နွင့္ ေရြးလက္်ာတပ္ဖဲြ ့မ်ားရိွသည့္ အနက္၊ ေရြးလက္ဝဲတပ္ဖဲြ ့အေႀကာင္း သမိုင္းစာအုပ္ စာတန္းမ်ား မေတြ ့ရေသးပါ။

သို ့ေသာ္ သီဟုိဠ္ႏြယ္ ရာဇဝင္ သုေတသီ ေရႊဘို ေမာင္ဘဦး (ဦးဘဦး) ေရးသား ထုတ္ေဝခဲ့ သည့္ “ေရႊမန္းရာျပည့္ ရာျပည့္မြတ္စလင္မ်ား“ စာအုပ္တြင္ ဗမာဘုရင့္ တပ္မေတာ္က  ဗမာမြတ္စလင္ တပ္မွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဗိုလ္ႏွင့္ ေသြးေသာက္ ရဲမက္မ်ား ပါဝင္သည့္ တပ္ဖဲြ ့ အေႀကာင္းကို ဖတ္ရပါ၏။ သီေပါ မင္းလက္ထက္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ မဂၤလာ အေျမာက္တပ္က တပ္မွဴး ဗိုလ္ဘိုးကာ၏ ျမစ္ျဖစ္ေသာ ကၽႊန္ေတာ့ မိတ္ေဆြက မူရင္း စာအုပ္ကို ေပးဖတ္ သျဖင့္ ဖတ္ရႈရပါသည္။ ထိုတပ္ဖဲြ ့မ်ားသည္ ဗမာတို ့၏ အမ်ိဴး ဘာသာ သာသနာကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ သူမ်ားထဲတြင္ပါဝင္ခဲ့ သည္ဟု ဆိုနိုင္ပါသည္။ တိုင္းျပည္ေအးခ်မ္းသာယာသည့္ အတြက္ မင္းတံုးမင္းတရားႀကီး ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ သဃၤာ ရတနာတင္နိုင္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ က သမိုင္းမွတ္တမ္းျဖစ္ပါ၏။ ဘာသာေပါင္းစံုကို ကိုးကြယ္ခဲ့ႀကေသာ ဗမာမ်ား ပါဝင္ခဲ့ႀက မည္ဟု ထင္ရေပသည္။တပ္မွဴး ဗိုလ္ဖိုးကာ သည္ မင္းလွခံတပ္မွ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ ့တို ့ကို ခုခံတိုက္ခိုက္ရာတြင္ ပါဝင္ခဲ့ ပါသည္။

ဗမာဘုရင့္ ကာကြယ္ေရး တပ္မႀကီးအား စေလျမိဳ ့စားမင္း  ကို ယံုႀကည္စြာ အပ္ႏွံတာဝန္ေပးခဲ့၏။ စေလျမိဳ ့စားမင္း  ဦးစီးလ ်က္ စစ္ေႀကာင္းႀကီး သံုးေႀကာင္း ခ်ီတက္ခဲ့ပါသည္။ ထိုစစ္ေႀကာင္းႀကီး သံုးေႀကာင္းမွာ၊

(၁) ေအာက္ျမစ္စဥ္ေရေႀကာင္း တစ္ေႀကာင္း

(၂) ေတာင္တြင္းႀကီးစစ္ေႀကာင္း တစ္ေႀကာင္း

(၃) ေတာင္ငူစစ္ေႀကာင္း တစ္ေႀကာင္း တို ့ျဖစ္ႀကပါသည္။

ေတာင္တြင္းႀကီးစစ္ေႀကာင္းကို ကိုယ္တိုင္ဦးစီး ခ်ီတက္ခဲ့ သည့္ တပ္မွဴးႀကီးမွာ မင္းႀကီးမဟာ မင္းထင္ရာဇာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဦးခ်ံဳ ျဖစ္ပါသည္။

တပ္မွဴးဗိုလ္ဘ္ိုးကာႏွင့္ ပင္လယ္ျမိဳ  ့စားမင္း မင္းႀကီးမဟာ မင္းဒင္ရာဇာ ဦးခ်ံဳ တို ့ႏွစ္ဦးမွာ တိုင္းရင္းသား ဗမာ မြတ္စလင္မ်ား ျဖစ္ပါသည

  ကၽႊန္ေတာ္သည္ သုေတသီ တို ့မွာ တာဝန္ရွိသည့္ အေလွ်ာက္ ေခတ္ျပိဳင္ သမိုင္း ဆရာတို ့၏ သမိုင္း မ်ား ကို ရွာေဖြ ခဲ့ ပါ သည္။ေအာက္ေဖာ္ျပပါတို ့က သမိုင္း သုေတသီ တို ့ အတြက္ ေဆာင္ရြက္ရ သည္ အေႀကာင္းမ်ားျဖစ္ပါ၏။

၁) Contemporaneousness

၂) Coroboration

သို ့ျဖစ္ရာ လြန္ခဲ့ေသာ (၂) ႏွစ္ခန္ ့က အနည္းငယ္ဖတ္ထား ေသာ Thant Myint-U’s “The River of Lost Foot Step” ကိုျပန္ငွားျပီး ဖတ္ျဖစ္ပါသည္။သူ ့ အေရးအသားမွာ အဂၤလိပ္ (သို ့) ျဗိတိန္ နုိင္ငံသား တဦး၏ ေရးဟန္ကို သတိထားမိပါ၏။ ထားပါေတာ့ လိုရင္းတို ေဆြးေႏြးပါမည္။ သူ ့ စာသား အတိုင္း ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပပါမည္။

  “Command of the kingdom’s defenses was entrusted to the lord of Salay. Three columns were mustered; the Lower Irrawaddy Column, under the cavalry general Mingyi Thiri Maha Zeyya Kyawdin, recently returned from campaing along the Chinese border; the Great Valley Column, under a colonel of the Cachar Horse Regiment, Mingyi Minkaung Mindin Raza; and the Toungoo Column, under the colonel of the Shwaylan Infantry Regiment, Mingyi Maha Minkaung Nawrata. (p11; Thant Myint-U)“

ဦးဘဦး စာအုပ္တြင္ ေတြ ့ရသည္နွင့္ အနည္းငယ္ ကြဲလြဲသည္ကိုေတြ ့ရပါသည္။ စေလ ျမို ့စားက ေလွ အတြင္းဝန္ လက္ ဝဲ ဝင္းေတာ္ မွဴး မင္းႀကီး သိ ရီ မဟာ ေဇ ယ ် ေက ်ာ္ ထင္  ျဖစ္ပါသည္။ colonel of the Cachar Horse Regiment,= အက္ကပတ္ျမင္းဝန္ ဆို သည္မွာလည္း ဦးခ်ံဳ ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္မင္း ဦးခ်ံဳ သည္ ပင္လယ္ျမိဳ  ့စားလည္းျဖစ္ပါသည္။ ဘုရင့္ခ်ီးျမင့္ထား သည့္ ဘြဲ ့မ်ားမွာ မင္းႀကီး မဟာ မင္းဒင္ရာဇာ ဟုေတြ ့ရ ပါသည္။ Minkaung  မပါ ပါ။ သို ့ေသာ္ေတာင္ တြင္းႀကီး စစ္ ေႀကာင္း ကို တပ္ မင္း အျဖစ္ ဦး စီးကာ ခ ်ီ တက္ ရ တဲ့ တာ ဝန္ အပ္ ႏွင္း ခံ ရ တာ မို ့ ဦး ခ ်ံဳ ဆို တာ ေသ ခ ်ာ ပါ သည္။ ( ဆရာ မႀကီး ဒဂုံ ခင္ခင္ ေလး ၏ ရတနာပံု နိဒါန္း ႏွင့္ နိ ဂံုး၊ စာ-၅၆၁ တြင္ လည္း အကၠပတ္ျမင္း ဝန္ မင္လယ္ျမိဳ ့စား မင္းႀကီး မဟာမင္းထင္ ရာ ဇာ  ) လို ့ ဆို ပါ သည္။   ေတာင္တြင္းႀကီး စစ္ေႀကာင္း ကို Taung-twin-gyi Column ဟုမေရးဘဲ the Great Valley Column  ဟုေရးျခင္းမွာ ဘာေႀကာင့္ ျဖစ္ပါသနည္း။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေမြးဖြား ရာ နတ္ေမာက္ အနီးက ေတာင္တြင္းႀကီးကို Thant Myint-U မသိတာ ဘဲလား။ ထားပါေတာ့။ 

  မီွျငမ္း- (၁) သီဟုိဠ္ႏြယ္ ရာဇဝင္ သုေတသီ ေရႊဘို ေမာင္ဘဦး (ဦးဘဦး) ေရးသား ထုတ္ေဝခဲ့ သည့္ “ေရႊမန္းရာျပည့္ ရာျပည့္မြတ္စလင္မ်ား“
(၂) ေဒၚ ဒဂုံ ခင္ ခင္ ေလး ၏ ( ရတနာပံျ နိ ဒါန္း ႏွင့္ နိဂံုး ။)