Credit: သ ႏၱာ ျဖိဳး။
=====================================================
ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာျပည္ရဲ႕အေရးကို သံုးသပ္တဲ့အခါမွာ ျပတ္သားစြာ သံုးသပ္ဖို႔အခ်ိန္ ေရာက္လာပါၿပီ။ လက္ရွိျဖစ္ပ်က္မႈေတြသာမကပဲ အတိတ္သမိုင္းေတြကိုပါ ျဖန္႔က်က္ၿပီး ၾကည့္ႏိုင္မွသာ အျဖစ္မွန္ေတြအေပၚ သတိတရား ထင္ရွားစြာ ရွိႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဓည၀တီျပည္ကို ဗဒံုမင္းလက္ထက္ကေနစၿပီးေတာ့ ဗမာေတြသိမ္းခဲ့တယ္။ အခုခ်ိန္ထိလဲ ကိုလိုနီလုပ္ေနဆဲပဲ ဆိုၿပီးေတာ့ ဗမာျပည္ကိုလိုနီလက္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ဆႏၵရွိေနၾကတဲ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ပမာဏတစ္ခုဟာ ရွင္သန္ေနတယ္ဆိုတာကို ပကတိအျဖစ္အလည္း အားလံုးသိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို ဗမာမင္းကေန သိမ္းယူၿပီးေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ ဗမာျပည္လက္ေအာက္ပဲဆိုတာ ၾကားထဲမွာရွိတဲ့ သမိုင္းကြင္းဆက္ေတြကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီးေတာ့ သံုးသပ္တဲ့အရာ ျဖစ္တယ့္အတြက္ မလိုလားအပ္တဲ့ အဓိပၸါယ္ကြဲ၊ မွားယြင္းတဲ့အေျဖေတြကို ထြက္တယ္လို႔ ရႈျမင္မိပါတယ္။
သမိုင္းစဥ္ကို ျပန္ေကာက္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ဟာ ဓည၀တီျပည္ကိုသိမ္းခဲ့တာ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဂၤလိပ္ေတြ ျမန္မာျပည္ကို 1824 - 1842 - 1885 သံုးႀကိမ္က်ဴးေက်ာ္စစ္နဲ႔ သိမ္းခဲ့တဲ့အခ်ိန္ကိုပါ မေမ့သင့္ပါဘူး။ ဒါေတြကိုၾကည့္ရင္ ပထမက်ဴးေက်ာ္စစ္၊ ဒုတိယက်ဴးေက်ာ္စစ္ အၿပီးမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ဟာ အဂၤလိပ္ေတြ သိမ္းပိုက္ခံရပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္ကစျပီး ဗမာမင္းလက္ေအာက္ခံ မဟုတ္ေတာ့ပဲ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ခံ ျဖစ္သြားခဲ့ပါျပီ။ ဒီေနရာမွာ အဂၤလိပ္ေတြဟာ ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာဆိုတာထက္ ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာရဲ႕ ကိုလိုနီလက္ေအာက္ခံျဖစ္တဲ့ အိႏၵိယတိုက္၊ ဒီအိႏၵိယတိုက္ရဲ႕ ျပည္နယ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဘဂၤလားျပည္နယ္၊ ဒီဘဂၤလားျပည္နယ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္နဲ႕ပဲ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ကိုလိုနီျပဳခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဆိုလိုတာကေတာ့ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ဗမာမင္းလက္ေအာက္ခံ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ရဲ႕လက္ေအာက္ခံျဖစ္ၿပီး ၿဗိတိသွ်ရဲ႕ကိုလိုနီျဖစ္ေနခဲ့ပါျပီ။ ေနာင္အခ်ိန္ ဗမာျပည္တစ္ျပည္လံုးကို ကိုလိုနီအျဖစ္ သြတ္သြင္းလိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ဟာ ဘဂၤလားျပည္နယ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းမဟုတ္ေတာ့ဘဲ ျမန္မာျပည္ရဲ႕အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေနာင္တစ္ႀကိမ္ ျပန္ေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္ကသြတ္သြင္းတယ့္ ကိုလိုနီမဟုတ္ပါဘူး။ ၿဗိတိသွ်သြတ္သြင္းလို႔ ျမန္မာျပည္လက္ေအာက္ေရာက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ပင္လံုစာခ်ဳပ္မွာ ကရင္၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အတူတူစုၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုတစ္ခုလံုးအတူလြတ္လပ္ေရးယူၾကဖို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဖိတ္ၾကားျခင္းရွိသလား၊ မရွိဘူးလားဆိုတာ စိတ္၀င္စားစရာရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ေစာေစာကတင္ျပခဲ့တယ့္ ကရင္၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း တိုင္းရင္းသားေတြအေနနဲ႔ သီးျခားနိုင္ငံအျဖစ္ထူေထာင္ဖို႔ ေျပာၾက၊ ဆိုၾက၊ အသံေတြထြက္ေနၾကတာ ျဖစ္တယ့္အတြက္ ပင္လံုညီလာခံျဖစ္ေပၚခဲ့ရတယ္ဆိုတာ သုေတသီတို႕ သတိထားမိၾကမွာပါ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ က်န္တဲ့တိုင္းရင္းသားေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္နဲ႔ အားလံုး၀ိုင္းၿပီး ေနၾက ထိုင္ၾက ထူေထာင္လိုၾကပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြလဲအပါအ၀င္ျဖစ္ပါတယ္။
အဂၤလိပ္ေတြက ျမန္မာျပည္မွ ျပန္လည္ဆုတ္ခြါစဥ္မွာ မူဂ်ာဟစ္ဒင္ေတြကို လက္နက္ေတြ တပ္ဆင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာေတြထဲကမွ တခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြဟာ ဂ်ပန္ေတြကို တံု႔ျပန္ႏိုင္ဖို႔အတြက္၊ မိမိတို႔ျပန္၀င္လာရင္လည္း အေထာက္အပံ့ရဖို႔အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မူလရည္ရြယ္တဲ့အတိုင္း ဂ်ပန္ကို တိုက္ခိုက္တာမလုပ္ဘဲ မူဂ်ာဟစ္ဒင္ေတြက ဆူပူေအာင္လုပ္ခဲ့တယ္။ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့တာ သမိုင္းမွတ္တမ္းရွိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အဲ့ဒီလိုပဋိပကၡေတြမွာ ေအးၿငိမ္းဖို႔ဆိုၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွာရွိတဲ့ ျမိဳ႕မဗလီၾကီးတစ္ခုမွာ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္တစ္ဦး ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ လာေရာက္ညွိႏႈိင္း ေဆြးေႏြးတယ့္အထိ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းမွာ ဆက္တိုက္ဆိုသလိုပဲ မြတ္စလင္ဘာသာေရးအေျချပဳတဲ့ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြကို သတိထားျပီး အထူးတလည္ တန္ျပန္တိုက္ခိုက္ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့ပါတယ္။
အဲ့ဒီေနရာမွာ ျမန္မာျပည္တစ္ခုလံုး မြတ္စလင္အမ်ားစုရဲ႕ သေဘာထားကို သံုးသပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္အထိ ျမန္မာျပည္ထဲမွာရွိေနတဲ့ မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္ကိုးကြယ္တဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းအမ်ားစုဟာ မြတ္စလင္ဘာသာကို ဘာသာေရးအရကိုးကြယ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္ကို ကိုယ့္တိုင္းျပည္အျဖစ္ခ်စ္ၾကတယ္။ ဘာသာေရးနဲ႔ တိုင္းျပည္ခ်စ္စိတ္ကို သီးျခားစီပဲထားၾကတယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြက အင္အားႀကီးမားခဲ့ပါတယ္။ မူဂ်ာဟစ္အေရးျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာလည္း မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္အခ်င္းခ်င္း ဆိုတဲ့အသိစိတ္နဲ႔ ဒီကိစၥကို ပံ့ပိုးအားေပးတဲ့ ပမာဏဟာ အေတာ္နည္းပါးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ ကမာၻအရပ္ရပ္၊ အထူးအားျဖင့္ အီရန္၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား အစရွိတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ မြတ္စလင္ဘာသာကို ရွီးယားေလာေတြနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္က်င့္သံုးလိုတဲ့ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေရးေတာင့္တင္းလာတဲ့ႏိုင္ငံေတြဟာ ေပၚထြက္လာပါတယ္။ အဲ့ဒီေပၚထြက္လာတဲ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ဘာသာေရးအေထာက္အပံ့အားကိုးမႈ အစျပဳၿပီးေတာ့ ေနာင္အခါမွာ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာကိုးကြယ္မႈတင္မကဘဲ အဲ့ဒီရွီးယားေလာဆိုတဲ့ ကိုရမ္က်မ္းကိုအေျချပဳၿပီးေရးထားတဲ့ မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္တို႔ရဲ႕ က်င့္ၾကံလိုက္နာရမယ့္ ဥပေဒေတြကိုပါ က်င့္သံုးလက္ခံလိုတဲ့ပမာဏဟာ သတိထားစရာျဖစ္ေလာက္ေအာင္ ပြားမ်ားလာခဲ့ပါတယ္။ ခုလို မြတ္စလင္ဘာသာကိုးကြယ္သူေတြထဲမွာ တိုးပြားလာတာကို ျပည္တြင္းျပည္ပမွပညာရွင္ေတြ သတိထားလာမိၾကပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာ အဲ့ဒီတုန္းက တိုက္ပံု၊ ပုဆိုး ျမန္မာ့ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ အမ်ိဳးသား၀တ္စံုေတြ၊ ထမိန္၊ အက်ႌ၊ ရင္ဖံုးေတြကို ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုး၀တ္ဆင္ၾကတဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာ ကိုးကြယ္ၾကသူေတြမ်ားေသးေပမယ့္ ေစာေစာကေျပာခဲ့တယ့္အတိုင္း အီရန္၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား အစရွိတဲ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ စီးပြားေရးကိုအားက်မႈ ရွိခဲ့တဲ့အခါမွာေတာ့ ဒီရွီယားေလာေတြကို လက္ခံက်င့္သံုးလိုတဲ့ လူမ်ားဟာလည္း ျမန္မာျပည္မြတ္စလင္ အသိုင္းအ၀န္းထဲမွာ တစ္ျပိဳင္နက္တည္းမွာ ေပါက္ဖြားရွင္သန္လာပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္ကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ စဦးေရာက္ရွိ မြတ္စလင္ေတြ အမ်ားစုဟာ လယ္သမားေတြျဖစ္ၾကတယ္။ မြတ္စလင္ လယ္သမားေတြဟာ ရခိုင္ေဒသမွာမ်ားစြာ ျပန္႕ႏွံ႕ေနခဲ့ၾကပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈက်င့္သံုးပံု မတူညီမႈေၾကာင့္ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႕ ဘဂၤလီေတြအၾကား ရံခါတိုက္ခိုက္ၾကတဲ့ အေနအထားေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေစ်းခ်ိဳျပီး အလုပ္ေကာင္းတယ့္ ဘဂၤလီမ်ားရွိေနၾကတယ့္အတြက္ (အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းမွာ) ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈ နည္းပါးခဲ့ပါတယ္။ သို႕ေပမယ့္ မၾကာခင္မွာပဲ တိုင္းရင္းသားေတြကို ေသြးခြဲတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္က ေခါင္းေထာင္လာပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြကို ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ကိစၥမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ အဂၤလိပ္ေတြက စနစ္က်တာေတြ႕ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေရွ႕ကတင္ျပခဲ့တဲ့အတိုင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ရဲ႕ လက္ေအာက္ခံနယ္ပယ္တစ္ခုအျဖစ္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီသြတ္သြင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ ပထမ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္၊ ဒုတိယအဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္ အစရွိသျဖင့္ 1824-1842 ေတြမွာျဖစ္ပြားေတာ့ ေရွးဦးစြာအဂၤလိပ္စကားကို ကၽြမ္းက်င္တတ္ကၽြမ္းစြာ အသံုးျပဳလာတာက ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ အမ်ားစုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားေတြကို လည္ပတ္ေစခဲ့တယ့္ I.C.S အႀကီးအကဲေတြအမ်ားစုဟာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စကားတတ္ကၽြမ္းမႈေတြေၾကာင့္ ေနရာမ်ားရရွိခဲ့ျခင္းပါ။ အဲ့ဒီတုန္းက ဘဂၤလားရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္တဲ့ ဒါကာမွာပညာေတာ္သင္သြားၾကပါတယ္။ ဒါကာကို သြားႏိုင္ ပညာသင္ဖို႔ကို ဂုဏ္ယူၾကတဲ့ေခတ္တခုလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ခံျဖစ္မွသာလွ်င္ ကာလကၠတၲား၊ စစ္တေကာင္း အစရွိသည့္ ဘက္ေတြကိုသြားၿပီးေတာ့ ေလ့လာရတာကို ဂုဏ္ယူတဲ့အသိုင္းအ၀န္းထြက္ ေပၚလာပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားထဲမွာ ပညာတတ္ ရခိုင္အသိုင္းအ၀န္းနဲ႔ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသား သာမန္စီးပြားေရးသမားမ်ားအၾကားမွာ မတူညီတဲ့အျမင္ရွိတာေတြ႕ စတင္ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသား သာမန္စီးပြားေရးသမားမ်ားက စီးပြားေရးပိုင္းကိုပဲ အဓိကထားၾကတယ္။ လူမႈေရးဆက္စပ္မႈေတြလည္း လက္ခံက်င့္သံုးမႈေတြ ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ (ဒါေတြကို ဘယ္အခ်ိန္ထိ အားေကာင္းစြာေတြ႕ရသလဲဆိုရင္ ဦးေန၀င္းလက္ထက္ ဘဂၤလီကုလားေတြကို ဘဂၤလားျပန္ပို႕ေတာ့ ငိုယိုခဲ့ၾကတယ့္ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ မ်ားစြာရွိခဲ့တာ သက္ေသပါ။) ဒါေပမယ့္ ပညာတတ္ရခိုင္အခ်ိဳ႕ေတြဟာ အဂၤလိပ္ကိုတြန္းလွန္ရမယ္ဆိုတာထက္ ဗမာမင္းလက္ထက္ကေန ရခိုင္ျပည္ကို ဗမာေတြ ယေန႔တိုင္ဖ်က္စီးေနတယ္ဆိုတဲ့အျမင္နဲ႔ လက္စားေခ် လိုတဲ့ဆႏၵေတြ မ်ားေနတာေတြရွိခဲ့ပါတယ္။ ပမာဏမမ်ားေပမယ့္ အနက္အရိႈင္းတစ္ခုထိေတာ့ ျဖစ္တည္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။
ကိုလိုနီကို ေတာ္လွန္မယ္ဆိုျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ အဂၤလိပ္ကိုေတာ္လွန္စဥ္မွာေတာ့ တစ္ျပည္လံုးနဲ႕ ကာလမကြာလွပါဘူး။ ဂ်ပန္ကိုတိုက္ခ်ိန္မွာေတာ့ ျပည္မျမန္မာျပည္မွာထက္ တစ္ႏွစ္ေစာျပီး တိုက္ထုတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္ျပည့္၀တယ့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ မ်ားစြာရွိတယ့္ သာဓကပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေနာင္အခါ ဟသၤာစစ္ဆင္ေရးနဲ႔ ဘဂၤလီေတြကို ျပန္လက္ခံတာဟာ ျမန္မာေတြအေနနဲ႔ ရခိုင္ေတြကုိ အလုပ္ရႈပ္ေအာင္၊ ရခိုင္ေတြကိုမတိုးတက္ေအာင္ တဖက္လွည့္ျပန္ၿပီးေတာ့ လက္ခံတယ္။ ဗမာျပည္ ျပည္မထဲထိမေခၚပဲ ရခိုင္မွာပဲ ေနရာခ်ေပးတာၾကည့္ေလ … ဆိုတဲ့ သံုးသပ္တာေတြကလည္း ေစာေစာကတင္ျပခဲ့တယ့္ ရခိုင္ပညာတတ္အခ်ိဳ႕ရဲ႕ ဗမာအေပၚအျမင္မၾကည္မႈစကားကို အသံပိုက်ယ္ေစခဲ့ပါတယ္။ နိုင္ငံသားမေသခ်ာသူမ်ားကို လာရာနီးစပ္ရာ နိုင္ငံနယ္စပ္မွာ ထားၾကတာ နိုင္ငံတကာသဘာဝပါ။ ဒါမွ ျပန္ပို႔ဖို႔ လြယ္မွာပါ။
ထူးျခားတဲ့ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ေတြ ကမာၻအရပ္ရပ္ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီေရႊ႕ေျပာင္းဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လူသားခ်င္းစာနာမႈေတြနဲ႔ ျမန္မာျပည္က ရပ္တည္လက္ခံခဲ့တာေတြဟာ အဓိကအသတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ရခိုင္ေဒသခံေတြရဲ႕ ျမန္မာအစိုးရဆိုတဲ့အျမင္နဲ႔ေပါင္းစပ္ၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓါတ္ကို အားေလ်ာ့မႈျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ စီးပြားေရးအဓိကထားတဲ့ ရခိုင္အခ်ိဳ႕ေတြကလည္း မိမိတို႔ရဲ႕လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေစ်းႏႈန္းသက္သာၿပီး လုပ္အားေကာင္းတဲ့ ဘဂၤလီေတြကို အလုပ္ေတြေပး၊ ေနရာေပး တစစနဲ႔ ဘဂၤလီေတြပိုင္ဆိုင္လာတဲ့ လယ္၊ ေျမ၊ ယာေတြက မ်ားလာပါတယ္။ ပညာေပးအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေက်းရြာေတြ အစိုးရကနယ္စပ္မွာ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့တာရွိေပမယ့္ ထိုတည္ေဆာက္ေပးခဲ့တဲ့ေက်းရြာေတြ ေထာက္ပံ့မႈေတြကို ျပန္ေရာင္းခ်စားေသာက္ၿပီးေတာ့ မေနရဲတဲ့၊ မေနခဲ့ၾကတဲ့ျပည္သူေတြကလည္း တကယ္ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေတြပါ။
ရခိုင္ေဒသမွာ လူေတြလံုၿခံဳမႈမႈမရွိဘူးလို႔ ခံစားခဲ့ၾကရတဲ့ အထူးသျဖင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မ်ားက အေရးအခင္းေတြ၊ မၾကာေသးခင္အတြင္းမွာ ျဖစ္ေနဆဲျဖစ္တဲ့ကိစၥေတြကေတာ့ အႀကီးအက်ယ္ အပိုင္းကြဲေစပါတယ္။ ကြဲတယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ရခိုင္ေဒသခံေတြအေနနဲ႔ ကြဲျပားျခင္းရွိသလို ဒီရခိုင္ျပည္နယ္မွာ မ်ိဳးဆက္သံုးဆက္၊ေလးဆက္တိုင္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ မိမိကိုယ္မိမိ ေဒသခံလို႔အစြဲေတြ စြဲေနၾကၿပီျဖစ္တဲ့ မိမိလူမ်ိဳး မိမိတုိ႕သည္ ေဒသခံလို႔ အစြဲရွိတဲ့ ဘဂၤလီထဲမွာပါ အစုကြဲပါတယ္။ ဘဂၤလီေတြမွာ လက္ရွိ မိမိေရာက္ရွိေနထိုင္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သစၥာမေစာင့္သိရင္ေန၊ ေက်းဇူးမကန္းဘူးဆိုတဲ့သူေတြရွိသလို မိမိတို႔ရဲ႕မြတ္စလင္ဘာသာကို အဓိကေနရာထားၿပီးေတာ့ ေသြးဆူေနၿပီျဖစ္တဲ့ လူေတြစုၿပီးေတာ့ သီးျခားရပ္တည္ဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံတကာအေထာက္အပံ့ ယူေနသူေတြ အားေပးသူေတြလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။
ရခိုင္ဘက္ေတြမွာလည္း ဒီလိုပါပဲ။ ျပည္ေထာင္စုအေပၚကို သစၥာရွိတဲ့စိတ္နဲ႔ ဆက္လက္သြားလိုတဲ့သူေတြရွိသလို ဒုတိယကမာၻစစ္ျဖစ္တုန္းက အဂၤလိပ္အခက္၊ဗမာအခ်က္ဆိုသလို အခုအခါမွာ ဗမာအခက္ ရခိုင္အခ်က္ဆိုၿပီးေတာ့ ထၾကြလိုၾကတဲ့ ရခိုင္ဓည၀တီတိုင္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္လိုသူေတြလည္း အေတာ္က်ယ္ျပန္႔ သိသာထင္ရွားစြာရွိေနပါတယ္။ အခုဆို ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာဘက္မွာ မြတ္စလင္မဟုတ္တဲ့ လူဦးေရပမာဏဟာ ၂% ၊ ၃% ပဲရွိၿပီး ဒီရာခိုင္ႏႈန္းကလည္း တပ္မေတာ္၊ တပ္မေတာ္မိသားစု၀င္ေတြနဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္၊ အစိုးရ၀န္ထမ္း၊ ၀န္ထမ္းမိသားစု၀င္ေတြ ပါလို႔သာလွ်င္ ဒီ ၂% ၃% ဆိုတာ ေရာက္ရွိေနတာျဖစ္ပါတယ္။
အခုလိုျဖစ္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြမွာ သံုးသပ္ရမယ္ဆိုရင္ ပါကစၥတန္ အေျချပဳၿပီးေတာ့ ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့၊ ဒီေဒသကို မိမိတို႔စိုးမိုးမယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ မြတ္စလင္ေတြ ရွိသလို၊ အဲ့ဒီလိုစိုးမိုးမႈကို လက္ခံၿပီးေတာ့ အတိုင္းအတာတစ္ခုနဲ႔ ခြင့္ျပဳေပးေနတဲ့ ဓည၀တီႏိုင္ငံျပန္ထူေထာင္လိုတဲ့ ရခိုင္တခ်ိဳ႕လည္းပါေနတာ သတိထားမိပါတယ္။ ဓည၀တီတိုင္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္လိုတဲ့ ရခိုင္မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ျပင္းထန္တဲ့ ေဒသခံေတြျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႔ရခိုင္မ်ိဳးခ်စ္ေတြကေတာ့ သီးျခားတိုင္းျပည္ တည္ေထာင္တဲ့အခါမွာ ကိုယ့္ဟာကိုယ္နဲ႔ ရရွိမယ့္နယ္ေျမ ေသးသည္ျဖစ္ေစ၊ ကာလၾကာသည္ျဖစ္ေစ သီးျခားပဲလွဳပ္ရွားလိုသူေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ၾကေတာ့လည္း ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတြကိုလည္း ေခၚၿပီးေတာ့ ျပန္တိုက္ထုတ္ခဲ့တာပဲ ဆိုတဲ့သေဘာနဲ႔ လက္ရွိအေနအထားအရ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကိုလည္း တိုက္ထုတ္ဖို႔မလြယ္ကူ၊ အေျခအေနလည္းမရွိေတာ့ (လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ဖို႔ဆိုရင္ မိမိတို႔ရဲ႕ နီးစပ္ရာျပည္နယ္၊ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳမႈ၊ အားမေပးေတာင္ ၀င္ေရာက္နယ္ေျမျဖတ္သန္းမႈကို လက္ခံမယ့္အေနအထားရွိမွသာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္မႈဆိုတာ ေရရွည္တည္တ့့ံမွာျဖစ္ပါတယ္။ ခုခါမွာေတာ့ မိမိနဲ႔ကပ္ရက္ျဖစ္တဲ့ ျပည္တြင္းေဒသေတြက ေထာက္ပံ့မႈမရႏိုင္၊ ကပ္ေနတဲ့ ျပည္ပဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာလည္း မိမိတို႔နဲ႔ ေရရွည္တည့္မယ့္ အေနအထား တြက္လို႔မရႏိုင္တဲ့အတြက္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းဆိုတာ ေပၚေပါက္ဖို႔ခဲ့ယဥ္းတဲ့အတြက္) ျမန္မာ့တပ္မေတာ္လို အင္အားႀကီးမားတဲ့အဖြဲ႕ကို တိုက္ႏိုင္စြမ္းအားရွိတဲ့၊ အခုလိုဘဂၤလီ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ေတြကို အားေပးျခင္း၊ လ်စ္လ်ဴရႈကာ အခြင့္ေပးထားျခင္းျဖင့္ ထိုဘဂၤလီအၾကမ္းဖက္သမားေတြ စိုးမိုးလို႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က နယ္ေျမေတြကို လက္လြတ္သြားတဲ့အခါၾကမွ ထိုဘဂၤလီမ်ားထံမွ ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ဖို႔ဆိုတဲ့ အေနအထားကို ေစာင့္ဆိုင္းေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဖြဲ႕ေတြလည္းရွိေနၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ပကတိအမွန္တစ္ရား တစ္ခုဆိုတာ ေျမျပင္မွာ သိရွိနိုင္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းတြင္းကပဲ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ဘူးသီးေတာင္ေမာင္းေတာဘက္မွာ သြားေရာက္ေထာက္ပံ့သူမ်ားနဲ႔ ေရွ႔တန္းစစ္မ်က္ႏွာမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ အစရွိတဲ့ ၀န္ထမ္းအာဇာနည္ေတြအတြက္ အားေပးေထာက္ခံေၾကာင္းျပသဖို႕ သြားေရာက္ခဲ့ရာမွာ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚမွာပဲ အ.ထ.က(၁)ေက်ာင္းေရွ႕ အလွဴခံေနတာနဲ႕ဆံုပါတယ္။ AA (အာရကန္အာမီ)ရဲ႕ စစ္ခ်ီေတးကိုဖြင့္ၿပီးေတာ့ အလွဴခံတာကို အမ်ားျပည္သူ (Public)မွာပဲ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေနာက္ စစ္ေတြကေန ဘူးသီးေတာင္သြားတဲ့ဆီမွာလည္း အျမန္ရွပ္ေျပးေပၚမွာပဲ ဗမာမင္းလက္ထက္ကေနျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဆိုး၀ါးတဲ့အျဖစ္ေတြ ဒါေတြကိုျပန္ၿပီးသတိတရနဲ႕ ျပန္တြန္းလွန္ႏိုင္ဖို႔ အထူးအားျဖင့္ (ဓည၀တီရခိုင္ျပည္)ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကိုယ္ျပန္ယူနိုင္ဖို႔ဆိုတဲ့ AAရဲ႕မူ၀ါဒေတြ ကို အားေပးေထာက္ခံတဲ့ သီခ်င္းေတြကို အမ်ားျပည္သူေရွ႕မွာပဲ ဖြင့္ေနတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ နီးစပ္ရာ သက္ဆိုင္ရာလူႀကီးပိုင္းေတြကို ေျပာျပအသိေပးခဲ့ပါတယ္။ တစ္ဦးရဲ႕ျပန္ေျဖပံုကေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း သက္ဆိုင္ရာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြက ဥပေဒနဲ႔မညီပါဘူး။ မဖြင့္သင့္ဘူး။ ဒါေတြတားေပးပါလို႔ ေျပာေပမယ့္ ဒါမ်ိဳးေတြလုပ္ေနတာ ခဏခဏပဲလို႔ ေျပာပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ အခုလို ဘဂၤလီအၾကမ္းဖက္ေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕အစရွိတဲ့ ျမန္မာ့ကာကြယ္ေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြအၾကား အပစ္အခတ္ကာလမွာ ရခိုင္တပ္မေတာ္ကို အားေပးတဲ့သီခ်င္းေတြဟာ ဘာအဓိပၸါယ္ျဖစ္ေစလည္းဆိုတာ စာဖတ္သူမ်ား သတိထားမိနိုင္ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မျပိဳကြဲေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးအတြက္ 1947 အေျခခံဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒထဲမွာ ေသေသခ်ာခ်ာ သတိထားၿပီးေရးခဲ့တာကို လြတ္လပ္ေသာႏိုင္ငံေတာ္ကို တည္ေထာင္ခဲ့ၾကတဲ့ ဖခင္ႀကီးေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေရးဟာ နံပါတ္(၁)ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးဟာ နံပါတ္(၂)ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးဟာ နံပါတ္(၃)ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြကိုအားလံုး ညီတူမွ်တူ အျပိဳင္ထမ္းရြက္ဖို႕ျဖစ္ပါတယ္။
အကယ္လို႕ တစ္ခုခုကိုပဲေရြးရဖို႔ ႀကံဳလာၿပီဆိုရင္ ဘာကိုေရြးရမလဲဆိုတာကိုပါ စီစဥ္ေပးထားခဲ့တာလို႕ ျမင္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးထိပ္တိုက္ေတြ႔ရင္ တစ္ခုပဲ ေရြးရေတာ့မယ္ဆိုရင္ ဘယ္ဟာေရြးမလဲ။ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးကို ေရြးရမွာပါ။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း တစ္ခုတစ္ျခမ္း ပါသြားခဲ့ရင္ေတာင္မွ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြ တစ္ညီတစ္ညြတ္တည္းရွိရင္ ျပည္ေထာင္စုကို ျပန္လည္တည္ေထာင္ႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကိုလိုနီေခတ္ကိုျပန္ၿပီး တြန္းလွန္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ သာဓကေတြက သက္ေသပါ။ တရုတ္ျပည္ရဲ႕နယ္စပ္မွာ ရြာသံုးရြာကို ေပးခဲ့ရတဲ့ကိစၥဟာ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းပါသြားေပမယ့္ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုတစ္စိတ္တစ္ပိုင္းေပးလိုက္ရတာ ဒါသာဓကပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု ရုတ္တရက္ အတိုင္းအတာတစ္ခု ၿပိဳကြဲမယ္ဆိုရင္ေတာင္ တိုင္းရင္းသားေတြ တညီတညြတ္တည္းရွိရင္ ျပည္ေထာင္စုကို ျပန္လည္တည္ေထာင္ႏိုင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကိုလိုနီေခတ္ကိုပင္ တြန္းလွန္ႏိုင္ခဲ့တဲ့သာဓကေတြက သက္ေသပါဆိုတာ ထပ္ေျပာပါရေစ။
တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မျပိဳကြဲေရးဟာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တ့့ံခိုင္ၿမဲေရးနဲ႔ထပ္တိုက္ ေတြ႕ၿပီဆိုရင္ေတာ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာတည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးကို အေလးေပးရမွာပါ။ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးဆိုတာ တိုင္းရင္းသားေတြ စည္းလံုးညီညြတ္ၾကေပမယ့္ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အတူစည္းလံုးမႈ မရွိဘူးျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာတိုင္းျပည္တစ္ခုတည္ဖို႔အတြက္ လုပ္သင့္ရာလုပ္ရပါတယ္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာရွိတယ့္ တိုင္းျပည္ျဖစ္မွသာ ပဲ့ထြက္သြားတယ့္ ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမေတြကို ျပန္လည္သိမ္းပိုက္နိုင္မွာပါ၊
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာရွိတယ့္ တိုင္းျပည္ျဖစ္မွသာ စည္းလံုးမႈျပိဳကြဲေနတယ့္ တိုင္းရင္းသားမိသားစု၀င္ေတြကို (အခ်ိန္ကာလ ၾကာေကာင္းၾကာပါ့မယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပန္လည္ျပီး) စုဆည္းနိုင္မွာပါ။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာတိုင္းျပည္မရွိဘူးဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္ေတြဟာ တပါးပါးေသာႏိုင္ငံေတြေအာက္ကို အသစ္၀င္ေရာက္သြားနိုင္တဲ့ (second class citizens ေတြ) အေနအထားပဲျဖစ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခါမွာ ေရာက္ရွိသြားတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ ပင္မ(ေဒသခံ)ရွိၿပီးသားတိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ပဋိပကၡေတြျဖစ္တတ္တာကို ကမာၻအနွံ႔မွာ ျမင္ေနရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တ့့ံခိုင္ၿမဲတယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရး၊ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရး၊ ျပန္ျဖည့္တင္းေရးေတြကို ကာလတခုေစာင့္ဆိုင္းၿပီးေတာ့ ျပန္တည္ေဆာက္လို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။
တိုင္းျပည္မရွိတဲ့လူမ်ိဳးဆိုတာ ဘယ္လို ျဖတ္သန္းရသလဲဆိုတာကို ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ Isreal နိုင္ငံမတည္ေထာင္နိုင္ေသးတယ့္ ကာလရွည္သမိုင္းေၾကာင္းကိုၾကည့္ၿပီးေတာ့ သာဓကသက္ေသ ယူနိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့့္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးဟာ တိုင္းျပည္တစ္ခုအတြက္ အလြန္အေရးႀကီးတာျဖစ္ပါတယ္။
ေထာက္ပံ့အားေပးတယ့္ခရီးစဥ္မွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ (ရခိုင္ျပည္နယ္ေဒသ) စစ္ေတြ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေန ေဒသခံျပည္သူေတြနဲ႕ သူတို႕ေနရာမွာပဲ ေတြ႕ဆံုစကားေျပာ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ တပ္မေတာ္နဲ႕ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြကေတာ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ခ်ိဳးေဖာက္လာတဲ့အတြက္ တံု႔ျပန္မယ္ တိုက္ခိုက္မယ္ ဒီအသံ မ်ိဳးထြက္ပါတယ္။ (အမ်ားေရွ႕မို႕ဆိုဆို) ဘဂၤလီအမ်ားစုက ခုလိုအၾကမ္းဖက္မႈကို စိုးရိမ္ေၾကာင္း၊ ေအးေအးေးေဆးျဖစ္လိုေၾကာင္း ေျပာၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေတြ႔မိတဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးအမ်ားစုကေတာ့ (AA သီခ်င္းေတြဖြင့္တာကိုအားေပး လက္ခံတာမ်ိဳး ရွိေနတဲ့အျပင္) ယခုလိုျဖစ္စဥ္ေတြသည္ ျမန္မာေတြ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ကာလမို႕ ျမန္မာေတြမွာပဲ တာဝန္ရွိတာေပါ့လို႔ ေျဖပါတယ္။ ဘဂၤလီေတြအေပၚ စိတ္နာတဲ့ ေဒါသထြက္တဲ့ပံု သိပ္မေတြ႔ရတာကို အတူပါလာတဲ့ မိတ္ေဆြမ်ားကေတာ့ အံ့ၾသၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ မအံ့ၾသခဲ့ပါဘူး။ ျမင္ သိ ဖူးလို႔ပါ။
AA လက္နက္ကိုင္ေတြအေနနဲ႔ ဆူပူအၾကမ္းဖက္ျပီး ရခို္င္နယ္ေျမေတြကို ေျခကုပ္ခဲ်႕ထြင္လာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ဘာမွမလုပ္ဘူးလား။ AA ထဲေရာ မဝင္ဘူးလားေမးေတာ့ တူညီတဲ့ အေျဖေတြထြက္လာတာက အေျခအေနၾကည့္ေနတာပါလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ အဓိပါၸယ္ကေတာ့ အခုကိစၥေတြသည္ ဗမာအုပ္ခ်ဳပ္ေနသည့္ကာလ ဗမာေတြတာဝန္သာ ျဖစ္တယ္။ အခုလို အၾကမ္းဖက္တိုက္ခုိက္မႈေတြကိုလည္း ဘာမွေဒါသထြက္စရာမရွိဘူး။ ျမန္မာ႕တပ္မေတာ္ (သူတို႔ေခၚ ဗမာ့တပ္မေတာ္) သာ ထြက္သြားပါ။ AA လက္နက္ကိုင္ေတြက အကုန္လံုးကို ရွင္းပစ္ႏိုင္တယ္လု႔ို႔ ယံုၾကည္မႈအျပည့္နဲ႕ စကားမ်ိဳးေတြပဲ ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ပကတိအေျခအေနမွာ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓာတ္ဆိုတဲ့ အေနအထားကို ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ မလြယ္ေသးဘူး။ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔လည္း မလြယ္ေသးပါဘူးလို႔ အတူပါလာတဲ့ မိတ္ေဆြေတြက ေျပာျဖစ္ၾကပါတယ္။ ARSA ရဲ႕ ရခိုင္ေဒသမွာ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္လာမႈုေတြအေပၚ AA မွ လက္မခံၾကာင္း စာကေလးတစ္ေစာင္ပင္ မထုတ္ျပန္တာကလည္း အဓိပၸာယ္တစ္ခု ၫႊန္းေနပါတယ္။
လက္ရွိအေနအထားအရ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ ခိုင္ျမဲေရးကိုပဲ ဦးစားေပးသင့္တဲ့ ကာလလို႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ျပည္မဘက္ကို ျပန္ၾကည့္ရင္လည္း ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး မြတ္စလင္ဘာသာကိုးကြယ္သူေတြၾကားမွာပါ ႏွစ္ပိုင္းကြဲေနပါတယ္။ ဒီကိစၥကို အားေပးလိုက္မလား၊ ရႈ႕ံခ်မလား။ ရႈံ႕ခ်တယ္လို႔ ေျပာရေအာင္ကလည္း မိမိတို႔ မြတ္စလင္အသိုင္း အဝိုင္းမ်ားရဲ့ ဝိုင္းက်ဥ္တာခံရမွာ ေၾကာက္လို႔ ႏႈတ္ပိတ္ေနၾကတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြလည္း မ်ားလွပါတယ္။ လက္ခံတယ္လို႔ ေျပာျပန္ရင္လည္း ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူခံရမွာစိုးလို႔ မေျပာဝ့ံတဲ့သူေတြလည္း အမ်ားၾကီးပါ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ဒီကိစၥေတြကို လက္မခံတဲ့ တိုင္းျပည္ခ်စ္တဲ့ သစၥာမေစာင့္သိႏိုင္ေတာင္မွ ေက်းဇူးမကန္းဘူးဆိုတဲ့ တိုင္းျပည္အေပၚထားတဲ့ေစတနာနဲ႔ မြတ္စလင္ဘာသာ ကိုးကြယ္သူမ်ားလည္း အမ်ားၾကီးရွိေနပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ အကူအညီေတြနဲ႔ပဲ အခ်ိဳ႕ေသာအၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမွာ ေနာက္ကြယ္က ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈေတြကို သက္ေသေတြ ရရွိလာတာျဖစ္ပါတယ္။ ေရွ႕ဆက္လက္ျပီးေတာ့ ဘာဆက္လုပ္ရမယ္။ ဘာဆက္ျဖစ္သင့္လဲ ဆိုတာကိုေတာ့ အလြန္က်ယ္ျပန္႔စြာ သံုးသပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ AA နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သံုးသပ္တင္ျပစရာ ရွိပါတယ္။ AA ဟာ ျမ၀တီအေျခစိုက္ AA နဲ႕ Fb အစရွိတဲ့ လူမႈေရးကြန္ရက္ေတြမွာ ပ်ံႏွံ႔ေနတဲ့ KIA၊ ဝ အေျချပဳတဲ့ AA ဆိုျပီး လက္ရွိမွာ ကြဲေနပါတယ္။ KIA , ၀ အေထာက္အပံ့ခံ AA က လူထုေထာက္ခံမႈ (လူထုဆိုတဲ့ေနရာမွာ ဓညဝတီျပည္ကို ျပန္လည္ထူေထာင္လိုသူေတြရဲ့) ေထာက္ခံအားေပးမႈကို ပိုမိုရရွိေနပါတယ္။ ဒီ AA ႏွစ္ဖြဲ႕ဟာ တူညီလက္တြဲႏိုင္တဲ့ ကိစၥေတြရွိၾကသလို မတူတဲ့အေနအထားေတြရွိေနလို႔လည္း ကြဲေနတာျဖစ္ပါတယ္။
ပကတိအေျခအေနမွာေတာ့ ေျမျပင္ေနာက္ဆံုးအေနအထားမွာ သစၥာေဖာက္တယ္လို႔ အျမင္ခံရတဲ့ ဘဂၤလီေတြကို အခုအၾကမ္းဖက္သူေတြကပဲ စီးနင္းတာေတြ ဖမ္းဆီးျပီးသတ္ျဖတ္တာေတြကို စတင္ေတြ႕ရွိေနရျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ မိမိတို႔ရဲ႕ အခုလို ေတာ္လွန္ေရးမွာ မပါဝင္ပဲနဲ႔ ျမန္မာျပည္အစိုးရေပၚကို သစၥာရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ သစၥာေဖာက္ဆိုတဲ့ စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ အခုအၾကမ္းဖက္ ဘဂၤလီေတြဟာ ဘဂၤလီရြာေတြကိုပဲ ျပန္ျပီးေတာ့ စီးနင္းေနၾကပါတယ္။ ဒါဟာ သူတို႔ၾကားထဲမွာ ကြဲျပားခ်က္တစ္ခုကို ထင္ရွားစြာျမင္ေတြ႕ရျခင္းပါ။ တိုင္းျပည္အေပၚကို သစၥာအျပည့္အဝ မရွိေပးႏိုင္ရင္ေတာင္မွ ေက်းဇူးမကန္းေသာ ဘဂၤလီမ်ား သီးျခားရပ္တည္ေနၾကေၾကာင္း အသိအမွတ္ျပဳေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သတိထားမိတာတစ္ခုကလည္း ခုလို ဘဂၤလီအၾကမ္းဖက္မ်ား တပ္မေတာ္၊ ရဲ ေတြကို ထိပ္တိုက္ေတြ႔တယ္။ ဘဂၤလီရြာအခ်ိဳ႕ကိုပါ သစၥာေဖာက္ရွင္းလင္းေရးအေနမ်ိဳး ဝင္ေရာက္ စီးနင္းျခင္းမ်ားလုပ္ေနၾကတယ္။ ဟိႏၵ ူေတြ အျခားတိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြကို သတ္ျဖတ္ျပတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရခိုင္ရြာေတြကို စီးနင္းျခင္းမရွိတာ သတိထားမိသူေတြ ထားမိၾကပါတယ္။ လံုျခံဳေရးေတြရွိေနလို႔ ဆိုၾကေပမယ့္ က်ယ္ျပန္႔လွတဲ့ေနရာၾကီးမွာ လံုေလာက္ေအာင္ လံုျခံဳေရး မခ်ထားႏိုင္ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းေတြကိုေတာင္မွ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ဝံ့တဲ့ ဘဂၤလီေတြအေနနဲ႔ ရခိုင္ေက်းရြာအခ်ိဳ႕ကို လံုးဝ မထိျခင္းဟာ ၾကီးမားတဲ့ႏိုင္ငံေရး ဗ်ဴဟာမ်ားကို စတင္သံုးေနျပီဆိုတာ သတိထားသင့္ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္အျပည့္နဲ႕ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ေသာ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးေတြကို အသက္စြန္႕ထမ္းခဲ့ၾကတယ့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၊ ဦးေရႊဇံေအာင္၊ ဦးေမေအာင္္၊ ဦးလွေဘာ္၊ ဦးခ်မ္းသာ…….အစရွိတယ့္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ မိုးေကာင္းကင္က ၾကယ္ပြင့္မ်ားအား ဂါရ၀ျပဳဦးညြတ္ရင္း ….
ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညႊတ္မႈ မျပိဳကြဲေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးအတြက္ ဒီစာကို ေရးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အေျခအေနအမွန္ကို သိရွိမွသာ မိမိတို႔ဘာဆက္လုပ္သင့္တယ္။ ဘာဆက္လုပ္ၾကမယ္ဆိုတာကို ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ သိျမင္နိုင္မွာပါ။ အနာဂါတ္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္တယ့္ အုတ္တစ္ခ်ပ္ သဲတစ္ပြင့္ေတြ ျဖစ္ၾကပါေစ။
အမွန္သိမွသာ ျဖည့္သင့္တဲ့ေနရာမွာ ျဖည့္,ထမ္းေဆာင္ျခင္း မွန္ကန္စြာ ျပဳနိုင္ၾကမွာပါ။
ျပည္ေထာင္စု အဓြန္႔တည္ပါေစ။ ။
ထိန္လင္း
၁၉.၁၁.၂၀၁၆
အဂၤလိပ္ဘာသာ ျပန္ဆိုထားမႈ Link :-
https://m.facebook.com/story.php…
× × ×
၂၀၁၆ တုန္းက အေကာင့္ေဟာင္းမွာ ေရးသားခဲ့တယ့္ ပို႔္စ္ပါ။ ရခိုင္ေဒသ အေျခအေနကို သတိမထားမိခဲ့သူမ်ားအတြက္ မူရင္းအတိုင္း ျပန္လည္မွ်ေဝပါတယ္။
Credit
📝
=====================================================
ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာျပည္ရဲ႕အေရးကို သံုးသပ္တဲ့အခါမွာ ျပတ္သားစြာ သံုးသပ္ဖို႔အခ်ိန္ ေရာက္လာပါၿပီ။ လက္ရွိျဖစ္ပ်က္မႈေတြသာမကပဲ အတိတ္သမိုင္းေတြကိုပါ ျဖန္႔က်က္ၿပီး ၾကည့္ႏိုင္မွသာ အျဖစ္မွန္ေတြအေပၚ သတိတရား ထင္ရွားစြာ ရွိႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဓည၀တီျပည္ကို ဗဒံုမင္းလက္ထက္ကေနစၿပီးေတာ့ ဗမာေတြသိမ္းခဲ့တယ္။ အခုခ်ိန္ထိလဲ ကိုလိုနီလုပ္ေနဆဲပဲ ဆိုၿပီးေတာ့ ဗမာျပည္ကိုလိုနီလက္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ဆႏၵရွိေနၾကတဲ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ပမာဏတစ္ခုဟာ ရွင္သန္ေနတယ္ဆိုတာကို ပကတိအျဖစ္အလည္း အားလံုးသိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို ဗမာမင္းကေန သိမ္းယူၿပီးေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ ဗမာျပည္လက္ေအာက္ပဲဆိုတာ ၾကားထဲမွာရွိတဲ့ သမိုင္းကြင္းဆက္ေတြကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီးေတာ့ သံုးသပ္တဲ့အရာ ျဖစ္တယ့္အတြက္ မလိုလားအပ္တဲ့ အဓိပၸါယ္ကြဲ၊ မွားယြင္းတဲ့အေျဖေတြကို ထြက္တယ္လို႔ ရႈျမင္မိပါတယ္။
သမိုင္းစဥ္ကို ျပန္ေကာက္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ဟာ ဓည၀တီျပည္ကိုသိမ္းခဲ့တာ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဂၤလိပ္ေတြ ျမန္မာျပည္ကို 1824 - 1842 - 1885 သံုးႀကိမ္က်ဴးေက်ာ္စစ္နဲ႔ သိမ္းခဲ့တဲ့အခ်ိန္ကိုပါ မေမ့သင့္ပါဘူး။ ဒါေတြကိုၾကည့္ရင္ ပထမက်ဴးေက်ာ္စစ္၊ ဒုတိယက်ဴးေက်ာ္စစ္ အၿပီးမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ဟာ အဂၤလိပ္ေတြ သိမ္းပိုက္ခံရပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္ကစျပီး ဗမာမင္းလက္ေအာက္ခံ မဟုတ္ေတာ့ပဲ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ခံ ျဖစ္သြားခဲ့ပါျပီ။ ဒီေနရာမွာ အဂၤလိပ္ေတြဟာ ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာဆိုတာထက္ ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာရဲ႕ ကိုလိုနီလက္ေအာက္ခံျဖစ္တဲ့ အိႏၵိယတိုက္၊ ဒီအိႏၵိယတိုက္ရဲ႕ ျပည္နယ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဘဂၤလားျပည္နယ္၊ ဒီဘဂၤလားျပည္နယ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္နဲ႕ပဲ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ကိုလိုနီျပဳခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဆိုလိုတာကေတာ့ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ဗမာမင္းလက္ေအာက္ခံ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ရဲ႕လက္ေအာက္ခံျဖစ္ၿပီး ၿဗိတိသွ်ရဲ႕ကိုလိုနီျဖစ္ေနခဲ့ပါျပီ။ ေနာင္အခ်ိန္ ဗမာျပည္တစ္ျပည္လံုးကို ကိုလိုနီအျဖစ္ သြတ္သြင္းလိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ဟာ ဘဂၤလားျပည္နယ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းမဟုတ္ေတာ့ဘဲ ျမန္မာျပည္ရဲ႕အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေနာင္တစ္ႀကိမ္ ျပန္ေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္ကသြတ္သြင္းတယ့္ ကိုလိုနီမဟုတ္ပါဘူး။ ၿဗိတိသွ်သြတ္သြင္းလို႔ ျမန္မာျပည္လက္ေအာက္ေရာက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ပင္လံုစာခ်ဳပ္မွာ ကရင္၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အတူတူစုၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုတစ္ခုလံုးအတူလြတ္လပ္ေရးယူၾကဖို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဖိတ္ၾကားျခင္းရွိသလား၊ မရွိဘူးလားဆိုတာ စိတ္၀င္စားစရာရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ေစာေစာကတင္ျပခဲ့တယ့္ ကရင္၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း တိုင္းရင္းသားေတြအေနနဲ႔ သီးျခားနိုင္ငံအျဖစ္ထူေထာင္ဖို႔ ေျပာၾက၊ ဆိုၾက၊ အသံေတြထြက္ေနၾကတာ ျဖစ္တယ့္အတြက္ ပင္လံုညီလာခံျဖစ္ေပၚခဲ့ရတယ္ဆိုတာ သုေတသီတို႕ သတိထားမိၾကမွာပါ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ က်န္တဲ့တိုင္းရင္းသားေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္နဲ႔ အားလံုး၀ိုင္းၿပီး ေနၾက ထိုင္ၾက ထူေထာင္လိုၾကပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြလဲအပါအ၀င္ျဖစ္ပါတယ္။
အဂၤလိပ္ေတြက ျမန္မာျပည္မွ ျပန္လည္ဆုတ္ခြါစဥ္မွာ မူဂ်ာဟစ္ဒင္ေတြကို လက္နက္ေတြ တပ္ဆင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာေတြထဲကမွ တခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြဟာ ဂ်ပန္ေတြကို တံု႔ျပန္ႏိုင္ဖို႔အတြက္၊ မိမိတို႔ျပန္၀င္လာရင္လည္း အေထာက္အပံ့ရဖို႔အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မူလရည္ရြယ္တဲ့အတိုင္း ဂ်ပန္ကို တိုက္ခိုက္တာမလုပ္ဘဲ မူဂ်ာဟစ္ဒင္ေတြက ဆူပူေအာင္လုပ္ခဲ့တယ္။ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့တာ သမိုင္းမွတ္တမ္းရွိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အဲ့ဒီလိုပဋိပကၡေတြမွာ ေအးၿငိမ္းဖို႔ဆိုၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွာရွိတဲ့ ျမိဳ႕မဗလီၾကီးတစ္ခုမွာ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္တစ္ဦး ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ လာေရာက္ညွိႏႈိင္း ေဆြးေႏြးတယ့္အထိ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းမွာ ဆက္တိုက္ဆိုသလိုပဲ မြတ္စလင္ဘာသာေရးအေျချပဳတဲ့ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြကို သတိထားျပီး အထူးတလည္ တန္ျပန္တိုက္ခိုက္ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့ပါတယ္။
အဲ့ဒီေနရာမွာ ျမန္မာျပည္တစ္ခုလံုး မြတ္စလင္အမ်ားစုရဲ႕ သေဘာထားကို သံုးသပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္အထိ ျမန္မာျပည္ထဲမွာရွိေနတဲ့ မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္ကိုးကြယ္တဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းအမ်ားစုဟာ မြတ္စလင္ဘာသာကို ဘာသာေရးအရကိုးကြယ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္ကို ကိုယ့္တိုင္းျပည္အျဖစ္ခ်စ္ၾကတယ္။ ဘာသာေရးနဲ႔ တိုင္းျပည္ခ်စ္စိတ္ကို သီးျခားစီပဲထားၾကတယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြက အင္အားႀကီးမားခဲ့ပါတယ္။ မူဂ်ာဟစ္အေရးျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာလည္း မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္အခ်င္းခ်င္း ဆိုတဲ့အသိစိတ္နဲ႔ ဒီကိစၥကို ပံ့ပိုးအားေပးတဲ့ ပမာဏဟာ အေတာ္နည္းပါးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ ကမာၻအရပ္ရပ္၊ အထူးအားျဖင့္ အီရန္၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား အစရွိတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ မြတ္စလင္ဘာသာကို ရွီးယားေလာေတြနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္က်င့္သံုးလိုတဲ့ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေရးေတာင့္တင္းလာတဲ့ႏိုင္ငံေတြဟာ ေပၚထြက္လာပါတယ္။ အဲ့ဒီေပၚထြက္လာတဲ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ဘာသာေရးအေထာက္အပံ့အားကိုးမႈ အစျပဳၿပီးေတာ့ ေနာင္အခါမွာ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာကိုးကြယ္မႈတင္မကဘဲ အဲ့ဒီရွီးယားေလာဆိုတဲ့ ကိုရမ္က်မ္းကိုအေျချပဳၿပီးေရးထားတဲ့ မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္တို႔ရဲ႕ က်င့္ၾကံလိုက္နာရမယ့္ ဥပေဒေတြကိုပါ က်င့္သံုးလက္ခံလိုတဲ့ပမာဏဟာ သတိထားစရာျဖစ္ေလာက္ေအာင္ ပြားမ်ားလာခဲ့ပါတယ္။ ခုလို မြတ္စလင္ဘာသာကိုးကြယ္သူေတြထဲမွာ တိုးပြားလာတာကို ျပည္တြင္းျပည္ပမွပညာရွင္ေတြ သတိထားလာမိၾကပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာ အဲ့ဒီတုန္းက တိုက္ပံု၊ ပုဆိုး ျမန္မာ့ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ အမ်ိဳးသား၀တ္စံုေတြ၊ ထမိန္၊ အက်ႌ၊ ရင္ဖံုးေတြကို ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုး၀တ္ဆင္ၾကတဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာ ကိုးကြယ္ၾကသူေတြမ်ားေသးေပမယ့္ ေစာေစာကေျပာခဲ့တယ့္အတိုင္း အီရန္၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား အစရွိတဲ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ စီးပြားေရးကိုအားက်မႈ ရွိခဲ့တဲ့အခါမွာေတာ့ ဒီရွီယားေလာေတြကို လက္ခံက်င့္သံုးလိုတဲ့ လူမ်ားဟာလည္း ျမန္မာျပည္မြတ္စလင္ အသိုင္းအ၀န္းထဲမွာ တစ္ျပိဳင္နက္တည္းမွာ ေပါက္ဖြားရွင္သန္လာပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္ကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ စဦးေရာက္ရွိ မြတ္စလင္ေတြ အမ်ားစုဟာ လယ္သမားေတြျဖစ္ၾကတယ္။ မြတ္စလင္ လယ္သမားေတြဟာ ရခိုင္ေဒသမွာမ်ားစြာ ျပန္႕ႏွံ႕ေနခဲ့ၾကပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈက်င့္သံုးပံု မတူညီမႈေၾကာင့္ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႕ ဘဂၤလီေတြအၾကား ရံခါတိုက္ခိုက္ၾကတဲ့ အေနအထားေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေစ်းခ်ိဳျပီး အလုပ္ေကာင္းတယ့္ ဘဂၤလီမ်ားရွိေနၾကတယ့္အတြက္ (အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းမွာ) ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈ နည္းပါးခဲ့ပါတယ္။ သို႕ေပမယ့္ မၾကာခင္မွာပဲ တိုင္းရင္းသားေတြကို ေသြးခြဲတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္က ေခါင္းေထာင္လာပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြကို ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ကိစၥမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ အဂၤလိပ္ေတြက စနစ္က်တာေတြ႕ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေရွ႕ကတင္ျပခဲ့တဲ့အတိုင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ရဲ႕ လက္ေအာက္ခံနယ္ပယ္တစ္ခုအျဖစ္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီသြတ္သြင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ ပထမ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္၊ ဒုတိယအဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္ အစရွိသျဖင့္ 1824-1842 ေတြမွာျဖစ္ပြားေတာ့ ေရွးဦးစြာအဂၤလိပ္စကားကို ကၽြမ္းက်င္တတ္ကၽြမ္းစြာ အသံုးျပဳလာတာက ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ အမ်ားစုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားေတြကို လည္ပတ္ေစခဲ့တယ့္ I.C.S အႀကီးအကဲေတြအမ်ားစုဟာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စကားတတ္ကၽြမ္းမႈေတြေၾကာင့္ ေနရာမ်ားရရွိခဲ့ျခင္းပါ။ အဲ့ဒီတုန္းက ဘဂၤလားရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္တဲ့ ဒါကာမွာပညာေတာ္သင္သြားၾကပါတယ္။ ဒါကာကို သြားႏိုင္ ပညာသင္ဖို႔ကို ဂုဏ္ယူၾကတဲ့ေခတ္တခုလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ခံျဖစ္မွသာလွ်င္ ကာလကၠတၲား၊ စစ္တေကာင္း အစရွိသည့္ ဘက္ေတြကိုသြားၿပီးေတာ့ ေလ့လာရတာကို ဂုဏ္ယူတဲ့အသိုင္းအ၀န္းထြက္ ေပၚလာပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားထဲမွာ ပညာတတ္ ရခိုင္အသိုင္းအ၀န္းနဲ႔ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသား သာမန္စီးပြားေရးသမားမ်ားအၾကားမွာ မတူညီတဲ့အျမင္ရွိတာေတြ႕ စတင္ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသား သာမန္စီးပြားေရးသမားမ်ားက စီးပြားေရးပိုင္းကိုပဲ အဓိကထားၾကတယ္။ လူမႈေရးဆက္စပ္မႈေတြလည္း လက္ခံက်င့္သံုးမႈေတြ ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ (ဒါေတြကို ဘယ္အခ်ိန္ထိ အားေကာင္းစြာေတြ႕ရသလဲဆိုရင္ ဦးေန၀င္းလက္ထက္ ဘဂၤလီကုလားေတြကို ဘဂၤလားျပန္ပို႕ေတာ့ ငိုယိုခဲ့ၾကတယ့္ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ မ်ားစြာရွိခဲ့တာ သက္ေသပါ။) ဒါေပမယ့္ ပညာတတ္ရခိုင္အခ်ိဳ႕ေတြဟာ အဂၤလိပ္ကိုတြန္းလွန္ရမယ္ဆိုတာထက္ ဗမာမင္းလက္ထက္ကေန ရခိုင္ျပည္ကို ဗမာေတြ ယေန႔တိုင္ဖ်က္စီးေနတယ္ဆိုတဲ့အျမင္နဲ႔ လက္စားေခ် လိုတဲ့ဆႏၵေတြ မ်ားေနတာေတြရွိခဲ့ပါတယ္။ ပမာဏမမ်ားေပမယ့္ အနက္အရိႈင္းတစ္ခုထိေတာ့ ျဖစ္တည္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။
ကိုလိုနီကို ေတာ္လွန္မယ္ဆိုျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ အဂၤလိပ္ကိုေတာ္လွန္စဥ္မွာေတာ့ တစ္ျပည္လံုးနဲ႕ ကာလမကြာလွပါဘူး။ ဂ်ပန္ကိုတိုက္ခ်ိန္မွာေတာ့ ျပည္မျမန္မာျပည္မွာထက္ တစ္ႏွစ္ေစာျပီး တိုက္ထုတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္ျပည့္၀တယ့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ မ်ားစြာရွိတယ့္ သာဓကပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေနာင္အခါ ဟသၤာစစ္ဆင္ေရးနဲ႔ ဘဂၤလီေတြကို ျပန္လက္ခံတာဟာ ျမန္မာေတြအေနနဲ႔ ရခိုင္ေတြကုိ အလုပ္ရႈပ္ေအာင္၊ ရခိုင္ေတြကိုမတိုးတက္ေအာင္ တဖက္လွည့္ျပန္ၿပီးေတာ့ လက္ခံတယ္။ ဗမာျပည္ ျပည္မထဲထိမေခၚပဲ ရခိုင္မွာပဲ ေနရာခ်ေပးတာၾကည့္ေလ … ဆိုတဲ့ သံုးသပ္တာေတြကလည္း ေစာေစာကတင္ျပခဲ့တယ့္ ရခိုင္ပညာတတ္အခ်ိဳ႕ရဲ႕ ဗမာအေပၚအျမင္မၾကည္မႈစကားကို အသံပိုက်ယ္ေစခဲ့ပါတယ္။ နိုင္ငံသားမေသခ်ာသူမ်ားကို လာရာနီးစပ္ရာ နိုင္ငံနယ္စပ္မွာ ထားၾကတာ နိုင္ငံတကာသဘာဝပါ။ ဒါမွ ျပန္ပို႔ဖို႔ လြယ္မွာပါ။
ထူးျခားတဲ့ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ေတြ ကမာၻအရပ္ရပ္ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီေရႊ႕ေျပာင္းဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လူသားခ်င္းစာနာမႈေတြနဲ႔ ျမန္မာျပည္က ရပ္တည္လက္ခံခဲ့တာေတြဟာ အဓိကအသတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ရခိုင္ေဒသခံေတြရဲ႕ ျမန္မာအစိုးရဆိုတဲ့အျမင္နဲ႔ေပါင္းစပ္ၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓါတ္ကို အားေလ်ာ့မႈျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ စီးပြားေရးအဓိကထားတဲ့ ရခိုင္အခ်ိဳ႕ေတြကလည္း မိမိတို႔ရဲ႕လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေစ်းႏႈန္းသက္သာၿပီး လုပ္အားေကာင္းတဲ့ ဘဂၤလီေတြကို အလုပ္ေတြေပး၊ ေနရာေပး တစစနဲ႔ ဘဂၤလီေတြပိုင္ဆိုင္လာတဲ့ လယ္၊ ေျမ၊ ယာေတြက မ်ားလာပါတယ္။ ပညာေပးအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေက်းရြာေတြ အစိုးရကနယ္စပ္မွာ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့တာရွိေပမယ့္ ထိုတည္ေဆာက္ေပးခဲ့တဲ့ေက်းရြာေတြ ေထာက္ပံ့မႈေတြကို ျပန္ေရာင္းခ်စားေသာက္ၿပီးေတာ့ မေနရဲတဲ့၊ မေနခဲ့ၾကတဲ့ျပည္သူေတြကလည္း တကယ္ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေတြပါ။
ရခိုင္ေဒသမွာ လူေတြလံုၿခံဳမႈမႈမရွိဘူးလို႔ ခံစားခဲ့ၾကရတဲ့ အထူးသျဖင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မ်ားက အေရးအခင္းေတြ၊ မၾကာေသးခင္အတြင္းမွာ ျဖစ္ေနဆဲျဖစ္တဲ့ကိစၥေတြကေတာ့ အႀကီးအက်ယ္ အပိုင္းကြဲေစပါတယ္။ ကြဲတယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ရခိုင္ေဒသခံေတြအေနနဲ႔ ကြဲျပားျခင္းရွိသလို ဒီရခိုင္ျပည္နယ္မွာ မ်ိဳးဆက္သံုးဆက္၊ေလးဆက္တိုင္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ မိမိကိုယ္မိမိ ေဒသခံလို႔အစြဲေတြ စြဲေနၾကၿပီျဖစ္တဲ့ မိမိလူမ်ိဳး မိမိတုိ႕သည္ ေဒသခံလို႔ အစြဲရွိတဲ့ ဘဂၤလီထဲမွာပါ အစုကြဲပါတယ္။ ဘဂၤလီေတြမွာ လက္ရွိ မိမိေရာက္ရွိေနထိုင္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သစၥာမေစာင့္သိရင္ေန၊ ေက်းဇူးမကန္းဘူးဆိုတဲ့သူေတြရွိသလို မိမိတို႔ရဲ႕မြတ္စလင္ဘာသာကို အဓိကေနရာထားၿပီးေတာ့ ေသြးဆူေနၿပီျဖစ္တဲ့ လူေတြစုၿပီးေတာ့ သီးျခားရပ္တည္ဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံတကာအေထာက္အပံ့ ယူေနသူေတြ အားေပးသူေတြလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။
ရခိုင္ဘက္ေတြမွာလည္း ဒီလိုပါပဲ။ ျပည္ေထာင္စုအေပၚကို သစၥာရွိတဲ့စိတ္နဲ႔ ဆက္လက္သြားလိုတဲ့သူေတြရွိသလို ဒုတိယကမာၻစစ္ျဖစ္တုန္းက အဂၤလိပ္အခက္၊ဗမာအခ်က္ဆိုသလို အခုအခါမွာ ဗမာအခက္ ရခိုင္အခ်က္ဆိုၿပီးေတာ့ ထၾကြလိုၾကတဲ့ ရခိုင္ဓည၀တီတိုင္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္လိုသူေတြလည္း အေတာ္က်ယ္ျပန္႔ သိသာထင္ရွားစြာရွိေနပါတယ္။ အခုဆို ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာဘက္မွာ မြတ္စလင္မဟုတ္တဲ့ လူဦးေရပမာဏဟာ ၂% ၊ ၃% ပဲရွိၿပီး ဒီရာခိုင္ႏႈန္းကလည္း တပ္မေတာ္၊ တပ္မေတာ္မိသားစု၀င္ေတြနဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္၊ အစိုးရ၀န္ထမ္း၊ ၀န္ထမ္းမိသားစု၀င္ေတြ ပါလို႔သာလွ်င္ ဒီ ၂% ၃% ဆိုတာ ေရာက္ရွိေနတာျဖစ္ပါတယ္။
အခုလိုျဖစ္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြမွာ သံုးသပ္ရမယ္ဆိုရင္ ပါကစၥတန္ အေျချပဳၿပီးေတာ့ ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့၊ ဒီေဒသကို မိမိတို႔စိုးမိုးမယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ မြတ္စလင္ေတြ ရွိသလို၊ အဲ့ဒီလိုစိုးမိုးမႈကို လက္ခံၿပီးေတာ့ အတိုင္းအတာတစ္ခုနဲ႔ ခြင့္ျပဳေပးေနတဲ့ ဓည၀တီႏိုင္ငံျပန္ထူေထာင္လိုတဲ့ ရခိုင္တခ်ိဳ႕လည္းပါေနတာ သတိထားမိပါတယ္။ ဓည၀တီတိုင္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္လိုတဲ့ ရခိုင္မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ျပင္းထန္တဲ့ ေဒသခံေတြျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႔ရခိုင္မ်ိဳးခ်စ္ေတြကေတာ့ သီးျခားတိုင္းျပည္ တည္ေထာင္တဲ့အခါမွာ ကိုယ့္ဟာကိုယ္နဲ႔ ရရွိမယ့္နယ္ေျမ ေသးသည္ျဖစ္ေစ၊ ကာလၾကာသည္ျဖစ္ေစ သီးျခားပဲလွဳပ္ရွားလိုသူေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ၾကေတာ့လည္း ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတြကိုလည္း ေခၚၿပီးေတာ့ ျပန္တိုက္ထုတ္ခဲ့တာပဲ ဆိုတဲ့သေဘာနဲ႔ လက္ရွိအေနအထားအရ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကိုလည္း တိုက္ထုတ္ဖို႔မလြယ္ကူ၊ အေျခအေနလည္းမရွိေတာ့ (လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ဖို႔ဆိုရင္ မိမိတို႔ရဲ႕ နီးစပ္ရာျပည္နယ္၊ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳမႈ၊ အားမေပးေတာင္ ၀င္ေရာက္နယ္ေျမျဖတ္သန္းမႈကို လက္ခံမယ့္အေနအထားရွိမွသာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္မႈဆိုတာ ေရရွည္တည္တ့့ံမွာျဖစ္ပါတယ္။ ခုခါမွာေတာ့ မိမိနဲ႔ကပ္ရက္ျဖစ္တဲ့ ျပည္တြင္းေဒသေတြက ေထာက္ပံ့မႈမရႏိုင္၊ ကပ္ေနတဲ့ ျပည္ပဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာလည္း မိမိတို႔နဲ႔ ေရရွည္တည့္မယ့္ အေနအထား တြက္လို႔မရႏိုင္တဲ့အတြက္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းဆိုတာ ေပၚေပါက္ဖို႔ခဲ့ယဥ္းတဲ့အတြက္) ျမန္မာ့တပ္မေတာ္လို အင္အားႀကီးမားတဲ့အဖြဲ႕ကို တိုက္ႏိုင္စြမ္းအားရွိတဲ့၊ အခုလိုဘဂၤလီ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ေတြကို အားေပးျခင္း၊ လ်စ္လ်ဴရႈကာ အခြင့္ေပးထားျခင္းျဖင့္ ထိုဘဂၤလီအၾကမ္းဖက္သမားေတြ စိုးမိုးလို႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က နယ္ေျမေတြကို လက္လြတ္သြားတဲ့အခါၾကမွ ထိုဘဂၤလီမ်ားထံမွ ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ဖို႔ဆိုတဲ့ အေနအထားကို ေစာင့္ဆိုင္းေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဖြဲ႕ေတြလည္းရွိေနၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ပကတိအမွန္တစ္ရား တစ္ခုဆိုတာ ေျမျပင္မွာ သိရွိနိုင္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းတြင္းကပဲ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ဘူးသီးေတာင္ေမာင္းေတာဘက္မွာ သြားေရာက္ေထာက္ပံ့သူမ်ားနဲ႔ ေရွ႔တန္းစစ္မ်က္ႏွာမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ အစရွိတဲ့ ၀န္ထမ္းအာဇာနည္ေတြအတြက္ အားေပးေထာက္ခံေၾကာင္းျပသဖို႕ သြားေရာက္ခဲ့ရာမွာ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚမွာပဲ အ.ထ.က(၁)ေက်ာင္းေရွ႕ အလွဴခံေနတာနဲ႕ဆံုပါတယ္။ AA (အာရကန္အာမီ)ရဲ႕ စစ္ခ်ီေတးကိုဖြင့္ၿပီးေတာ့ အလွဴခံတာကို အမ်ားျပည္သူ (Public)မွာပဲ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေနာက္ စစ္ေတြကေန ဘူးသီးေတာင္သြားတဲ့ဆီမွာလည္း အျမန္ရွပ္ေျပးေပၚမွာပဲ ဗမာမင္းလက္ထက္ကေနျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဆိုး၀ါးတဲ့အျဖစ္ေတြ ဒါေတြကိုျပန္ၿပီးသတိတရနဲ႕ ျပန္တြန္းလွန္ႏိုင္ဖို႔ အထူးအားျဖင့္ (ဓည၀တီရခိုင္ျပည္)ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကိုယ္ျပန္ယူနိုင္ဖို႔ဆိုတဲ့ AAရဲ႕မူ၀ါဒေတြ ကို အားေပးေထာက္ခံတဲ့ သီခ်င္းေတြကို အမ်ားျပည္သူေရွ႕မွာပဲ ဖြင့္ေနတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ နီးစပ္ရာ သက္ဆိုင္ရာလူႀကီးပိုင္းေတြကို ေျပာျပအသိေပးခဲ့ပါတယ္။ တစ္ဦးရဲ႕ျပန္ေျဖပံုကေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း သက္ဆိုင္ရာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြက ဥပေဒနဲ႔မညီပါဘူး။ မဖြင့္သင့္ဘူး။ ဒါေတြတားေပးပါလို႔ ေျပာေပမယ့္ ဒါမ်ိဳးေတြလုပ္ေနတာ ခဏခဏပဲလို႔ ေျပာပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ အခုလို ဘဂၤလီအၾကမ္းဖက္ေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕အစရွိတဲ့ ျမန္မာ့ကာကြယ္ေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြအၾကား အပစ္အခတ္ကာလမွာ ရခိုင္တပ္မေတာ္ကို အားေပးတဲ့သီခ်င္းေတြဟာ ဘာအဓိပၸါယ္ျဖစ္ေစလည္းဆိုတာ စာဖတ္သူမ်ား သတိထားမိနိုင္ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မျပိဳကြဲေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးအတြက္ 1947 အေျခခံဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒထဲမွာ ေသေသခ်ာခ်ာ သတိထားၿပီးေရးခဲ့တာကို လြတ္လပ္ေသာႏိုင္ငံေတာ္ကို တည္ေထာင္ခဲ့ၾကတဲ့ ဖခင္ႀကီးေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေရးဟာ နံပါတ္(၁)ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးဟာ နံပါတ္(၂)ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးဟာ နံပါတ္(၃)ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြကိုအားလံုး ညီတူမွ်တူ အျပိဳင္ထမ္းရြက္ဖို႕ျဖစ္ပါတယ္။
အကယ္လို႕ တစ္ခုခုကိုပဲေရြးရဖို႔ ႀကံဳလာၿပီဆိုရင္ ဘာကိုေရြးရမလဲဆိုတာကိုပါ စီစဥ္ေပးထားခဲ့တာလို႕ ျမင္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးထိပ္တိုက္ေတြ႔ရင္ တစ္ခုပဲ ေရြးရေတာ့မယ္ဆိုရင္ ဘယ္ဟာေရြးမလဲ။ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးကို ေရြးရမွာပါ။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း တစ္ခုတစ္ျခမ္း ပါသြားခဲ့ရင္ေတာင္မွ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြ တစ္ညီတစ္ညြတ္တည္းရွိရင္ ျပည္ေထာင္စုကို ျပန္လည္တည္ေထာင္ႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကိုလိုနီေခတ္ကိုျပန္ၿပီး တြန္းလွန္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ သာဓကေတြက သက္ေသပါ။ တရုတ္ျပည္ရဲ႕နယ္စပ္မွာ ရြာသံုးရြာကို ေပးခဲ့ရတဲ့ကိစၥဟာ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းပါသြားေပမယ့္ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုတစ္စိတ္တစ္ပိုင္းေပးလိုက္ရတာ ဒါသာဓကပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု ရုတ္တရက္ အတိုင္းအတာတစ္ခု ၿပိဳကြဲမယ္ဆိုရင္ေတာင္ တိုင္းရင္းသားေတြ တညီတညြတ္တည္းရွိရင္ ျပည္ေထာင္စုကို ျပန္လည္တည္ေထာင္ႏိုင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကိုလိုနီေခတ္ကိုပင္ တြန္းလွန္ႏိုင္ခဲ့တဲ့သာဓကေတြက သက္ေသပါဆိုတာ ထပ္ေျပာပါရေစ။
တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ မျပိဳကြဲေရးဟာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တ့့ံခိုင္ၿမဲေရးနဲ႔ထပ္တိုက္ ေတြ႕ၿပီဆိုရင္ေတာ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာတည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးကို အေလးေပးရမွာပါ။ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးဆိုတာ တိုင္းရင္းသားေတြ စည္းလံုးညီညြတ္ၾကေပမယ့္ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အတူစည္းလံုးမႈ မရွိဘူးျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာတိုင္းျပည္တစ္ခုတည္ဖို႔အတြက္ လုပ္သင့္ရာလုပ္ရပါတယ္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာရွိတယ့္ တိုင္းျပည္ျဖစ္မွသာ ပဲ့ထြက္သြားတယ့္ ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမေတြကို ျပန္လည္သိမ္းပိုက္နိုင္မွာပါ၊
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာရွိတယ့္ တိုင္းျပည္ျဖစ္မွသာ စည္းလံုးမႈျပိဳကြဲေနတယ့္ တိုင္းရင္းသားမိသားစု၀င္ေတြကို (အခ်ိန္ကာလ ၾကာေကာင္းၾကာပါ့မယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပန္လည္ျပီး) စုဆည္းနိုင္မွာပါ။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာတိုင္းျပည္မရွိဘူးဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္ေတြဟာ တပါးပါးေသာႏိုင္ငံေတြေအာက္ကို အသစ္၀င္ေရာက္သြားနိုင္တဲ့ (second class citizens ေတြ) အေနအထားပဲျဖစ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခါမွာ ေရာက္ရွိသြားတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ ပင္မ(ေဒသခံ)ရွိၿပီးသားတိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ပဋိပကၡေတြျဖစ္တတ္တာကို ကမာၻအနွံ႔မွာ ျမင္ေနရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တ့့ံခိုင္ၿမဲတယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရး၊ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရး၊ ျပန္ျဖည့္တင္းေရးေတြကို ကာလတခုေစာင့္ဆိုင္းၿပီးေတာ့ ျပန္တည္ေဆာက္လို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။
တိုင္းျပည္မရွိတဲ့လူမ်ိဳးဆိုတာ ဘယ္လို ျဖတ္သန္းရသလဲဆိုတာကို ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ Isreal နိုင္ငံမတည္ေထာင္နိုင္ေသးတယ့္ ကာလရွည္သမိုင္းေၾကာင္းကိုၾကည့္ၿပီးေတာ့ သာဓကသက္ေသ ယူနိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့့္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးဟာ တိုင္းျပည္တစ္ခုအတြက္ အလြန္အေရးႀကီးတာျဖစ္ပါတယ္။
ေထာက္ပံ့အားေပးတယ့္ခရီးစဥ္မွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ (ရခိုင္ျပည္နယ္ေဒသ) စစ္ေတြ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေန ေဒသခံျပည္သူေတြနဲ႕ သူတို႕ေနရာမွာပဲ ေတြ႕ဆံုစကားေျပာ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ တပ္မေတာ္နဲ႕ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြကေတာ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ခ်ိဳးေဖာက္လာတဲ့အတြက္ တံု႔ျပန္မယ္ တိုက္ခိုက္မယ္ ဒီအသံ မ်ိဳးထြက္ပါတယ္။ (အမ်ားေရွ႕မို႕ဆိုဆို) ဘဂၤလီအမ်ားစုက ခုလိုအၾကမ္းဖက္မႈကို စိုးရိမ္ေၾကာင္း၊ ေအးေအးေးေဆးျဖစ္လိုေၾကာင္း ေျပာၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေတြ႔မိတဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးအမ်ားစုကေတာ့ (AA သီခ်င္းေတြဖြင့္တာကိုအားေပး လက္ခံတာမ်ိဳး ရွိေနတဲ့အျပင္) ယခုလိုျဖစ္စဥ္ေတြသည္ ျမန္မာေတြ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ကာလမို႕ ျမန္မာေတြမွာပဲ တာဝန္ရွိတာေပါ့လို႔ ေျဖပါတယ္။ ဘဂၤလီေတြအေပၚ စိတ္နာတဲ့ ေဒါသထြက္တဲ့ပံု သိပ္မေတြ႔ရတာကို အတူပါလာတဲ့ မိတ္ေဆြမ်ားကေတာ့ အံ့ၾသၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ မအံ့ၾသခဲ့ပါဘူး။ ျမင္ သိ ဖူးလို႔ပါ။
AA လက္နက္ကိုင္ေတြအေနနဲ႔ ဆူပူအၾကမ္းဖက္ျပီး ရခို္င္နယ္ေျမေတြကို ေျခကုပ္ခဲ်႕ထြင္လာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ဘာမွမလုပ္ဘူးလား။ AA ထဲေရာ မဝင္ဘူးလားေမးေတာ့ တူညီတဲ့ အေျဖေတြထြက္လာတာက အေျခအေနၾကည့္ေနတာပါလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ အဓိပါၸယ္ကေတာ့ အခုကိစၥေတြသည္ ဗမာအုပ္ခ်ဳပ္ေနသည့္ကာလ ဗမာေတြတာဝန္သာ ျဖစ္တယ္။ အခုလို အၾကမ္းဖက္တိုက္ခုိက္မႈေတြကိုလည္း ဘာမွေဒါသထြက္စရာမရွိဘူး။ ျမန္မာ႕တပ္မေတာ္ (သူတို႔ေခၚ ဗမာ့တပ္မေတာ္) သာ ထြက္သြားပါ။ AA လက္နက္ကိုင္ေတြက အကုန္လံုးကို ရွင္းပစ္ႏိုင္တယ္လု႔ို႔ ယံုၾကည္မႈအျပည့္နဲ႕ စကားမ်ိဳးေတြပဲ ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ပကတိအေျခအေနမွာ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓာတ္ဆိုတဲ့ အေနအထားကို ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ မလြယ္ေသးဘူး။ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔လည္း မလြယ္ေသးပါဘူးလို႔ အတူပါလာတဲ့ မိတ္ေဆြေတြက ေျပာျဖစ္ၾကပါတယ္။ ARSA ရဲ႕ ရခိုင္ေဒသမွာ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္လာမႈုေတြအေပၚ AA မွ လက္မခံၾကာင္း စာကေလးတစ္ေစာင္ပင္ မထုတ္ျပန္တာကလည္း အဓိပၸာယ္တစ္ခု ၫႊန္းေနပါတယ္။
လက္ရွိအေနအထားအရ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ ခိုင္ျမဲေရးကိုပဲ ဦးစားေပးသင့္တဲ့ ကာလလို႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ျပည္မဘက္ကို ျပန္ၾကည့္ရင္လည္း ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး မြတ္စလင္ဘာသာကိုးကြယ္သူေတြၾကားမွာပါ ႏွစ္ပိုင္းကြဲေနပါတယ္။ ဒီကိစၥကို အားေပးလိုက္မလား၊ ရႈ႕ံခ်မလား။ ရႈံ႕ခ်တယ္လို႔ ေျပာရေအာင္ကလည္း မိမိတို႔ မြတ္စလင္အသိုင္း အဝိုင္းမ်ားရဲ့ ဝိုင္းက်ဥ္တာခံရမွာ ေၾကာက္လို႔ ႏႈတ္ပိတ္ေနၾကတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြလည္း မ်ားလွပါတယ္။ လက္ခံတယ္လို႔ ေျပာျပန္ရင္လည္း ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူခံရမွာစိုးလို႔ မေျပာဝ့ံတဲ့သူေတြလည္း အမ်ားၾကီးပါ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ဒီကိစၥေတြကို လက္မခံတဲ့ တိုင္းျပည္ခ်စ္တဲ့ သစၥာမေစာင့္သိႏိုင္ေတာင္မွ ေက်းဇူးမကန္းဘူးဆိုတဲ့ တိုင္းျပည္အေပၚထားတဲ့ေစတနာနဲ႔ မြတ္စလင္ဘာသာ ကိုးကြယ္သူမ်ားလည္း အမ်ားၾကီးရွိေနပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ အကူအညီေတြနဲ႔ပဲ အခ်ိဳ႕ေသာအၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမွာ ေနာက္ကြယ္က ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈေတြကို သက္ေသေတြ ရရွိလာတာျဖစ္ပါတယ္။ ေရွ႕ဆက္လက္ျပီးေတာ့ ဘာဆက္လုပ္ရမယ္။ ဘာဆက္ျဖစ္သင့္လဲ ဆိုတာကိုေတာ့ အလြန္က်ယ္ျပန္႔စြာ သံုးသပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ AA နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သံုးသပ္တင္ျပစရာ ရွိပါတယ္။ AA ဟာ ျမ၀တီအေျခစိုက္ AA နဲ႕ Fb အစရွိတဲ့ လူမႈေရးကြန္ရက္ေတြမွာ ပ်ံႏွံ႔ေနတဲ့ KIA၊ ဝ အေျချပဳတဲ့ AA ဆိုျပီး လက္ရွိမွာ ကြဲေနပါတယ္။ KIA , ၀ အေထာက္အပံ့ခံ AA က လူထုေထာက္ခံမႈ (လူထုဆိုတဲ့ေနရာမွာ ဓညဝတီျပည္ကို ျပန္လည္ထူေထာင္လိုသူေတြရဲ့) ေထာက္ခံအားေပးမႈကို ပိုမိုရရွိေနပါတယ္။ ဒီ AA ႏွစ္ဖြဲ႕ဟာ တူညီလက္တြဲႏိုင္တဲ့ ကိစၥေတြရွိၾကသလို မတူတဲ့အေနအထားေတြရွိေနလို႔လည္း ကြဲေနတာျဖစ္ပါတယ္။
ပကတိအေျခအေနမွာေတာ့ ေျမျပင္ေနာက္ဆံုးအေနအထားမွာ သစၥာေဖာက္တယ္လို႔ အျမင္ခံရတဲ့ ဘဂၤလီေတြကို အခုအၾကမ္းဖက္သူေတြကပဲ စီးနင္းတာေတြ ဖမ္းဆီးျပီးသတ္ျဖတ္တာေတြကို စတင္ေတြ႕ရွိေနရျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ မိမိတို႔ရဲ႕ အခုလို ေတာ္လွန္ေရးမွာ မပါဝင္ပဲနဲ႔ ျမန္မာျပည္အစိုးရေပၚကို သစၥာရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ သစၥာေဖာက္ဆိုတဲ့ စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ အခုအၾကမ္းဖက္ ဘဂၤလီေတြဟာ ဘဂၤလီရြာေတြကိုပဲ ျပန္ျပီးေတာ့ စီးနင္းေနၾကပါတယ္။ ဒါဟာ သူတို႔ၾကားထဲမွာ ကြဲျပားခ်က္တစ္ခုကို ထင္ရွားစြာျမင္ေတြ႕ရျခင္းပါ။ တိုင္းျပည္အေပၚကို သစၥာအျပည့္အဝ မရွိေပးႏိုင္ရင္ေတာင္မွ ေက်းဇူးမကန္းေသာ ဘဂၤလီမ်ား သီးျခားရပ္တည္ေနၾကေၾကာင္း အသိအမွတ္ျပဳေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သတိထားမိတာတစ္ခုကလည္း ခုလို ဘဂၤလီအၾကမ္းဖက္မ်ား တပ္မေတာ္၊ ရဲ ေတြကို ထိပ္တိုက္ေတြ႔တယ္။ ဘဂၤလီရြာအခ်ိဳ႕ကိုပါ သစၥာေဖာက္ရွင္းလင္းေရးအေနမ်ိဳး ဝင္ေရာက္ စီးနင္းျခင္းမ်ားလုပ္ေနၾကတယ္။ ဟိႏၵ ူေတြ အျခားတိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြကို သတ္ျဖတ္ျပတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရခိုင္ရြာေတြကို စီးနင္းျခင္းမရွိတာ သတိထားမိသူေတြ ထားမိၾကပါတယ္။ လံုျခံဳေရးေတြရွိေနလို႔ ဆိုၾကေပမယ့္ က်ယ္ျပန္႔လွတဲ့ေနရာၾကီးမွာ လံုေလာက္ေအာင္ လံုျခံဳေရး မခ်ထားႏိုင္ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းေတြကိုေတာင္မွ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ဝံ့တဲ့ ဘဂၤလီေတြအေနနဲ႔ ရခိုင္ေက်းရြာအခ်ိဳ႕ကို လံုးဝ မထိျခင္းဟာ ၾကီးမားတဲ့ႏိုင္ငံေရး ဗ်ဴဟာမ်ားကို စတင္သံုးေနျပီဆိုတာ သတိထားသင့္ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္အျပည့္နဲ႕ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ေသာ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးေတြကို အသက္စြန္႕ထမ္းခဲ့ၾကတယ့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၊ ဦးေရႊဇံေအာင္၊ ဦးေမေအာင္္၊ ဦးလွေဘာ္၊ ဦးခ်မ္းသာ…….အစရွိတယ့္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ မိုးေကာင္းကင္က ၾကယ္ပြင့္မ်ားအား ဂါရ၀ျပဳဦးညြတ္ရင္း ….
ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညႊတ္မႈ မျပိဳကြဲေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးအတြက္ ဒီစာကို ေရးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အေျခအေနအမွန္ကို သိရွိမွသာ မိမိတို႔ဘာဆက္လုပ္သင့္တယ္။ ဘာဆက္လုပ္ၾကမယ္ဆိုတာကို ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ သိျမင္နိုင္မွာပါ။ အနာဂါတ္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္တယ့္ အုတ္တစ္ခ်ပ္ သဲတစ္ပြင့္ေတြ ျဖစ္ၾကပါေစ။
အမွန္သိမွသာ ျဖည့္သင့္တဲ့ေနရာမွာ ျဖည့္,ထမ္းေဆာင္ျခင္း မွန္ကန္စြာ ျပဳနိုင္ၾကမွာပါ။
ျပည္ေထာင္စု အဓြန္႔တည္ပါေစ။ ။
ထိန္လင္း
၁၉.၁၁.၂၀၁၆
အဂၤလိပ္ဘာသာ ျပန္ဆိုထားမႈ Link :-
https://m.facebook.com/story.php…
× × ×
၂၀၁၆ တုန္းက အေကာင့္ေဟာင္းမွာ ေရးသားခဲ့တယ့္ ပို႔္စ္ပါ။ ရခိုင္ေဒသ အေျခအေနကို သတိမထားမိခဲ့သူမ်ားအတြက္ မူရင္းအတိုင္း ျပန္လည္မွ်ေဝပါတယ္။
Credit
📝
28 Comments
Comments
Caung Myat မင္းအေမလိုးေပါ့ကြာ
Manage
Thet Naing Oo ဒီgpက admin ဘဲ postတင္လို႔ရတ႕ဲ gpလား
Manage
Naing Linn သူမ်ား gpကိုခိုးထာတာျပန္မေပးေသးပဲနဲ႔ေရးခ်င္တာေရးေဆာက္ထင္ကိုမျကီးတာကိုယ္က်င့္တရားမွမေကာင္းရင္ဘာမွလဲေကာင္းမွာမဟုတ္
Manage
Sai Chan Chan ဘာ ဘဂၤလားျပည္နယ္ ရဲ ့ အစိတ္အပိုင္း လဲဟ ေဆာက္ကုလား ငါလိုးမသား ဝက္လီးစား
Manage
Sai Chan Chan ဒီ PAGE ကို report ထုျကပါဗ်ို ့
Manage
ဘားအံ ေျမ ႏွင္းဆီ ေငး 8ေရ
၇၈၆ေတြကုိ ပြတ္လုိိက္
ရွိေသးတယ္ေနာ္...See More
Manage၇၈၆ေတြကုိ ပြတ္လုိိက္
ရွိေသးတယ္ေနာ္...See More
No comments:
Post a Comment