သက္၊ စကၠမ၊ ခ်က္ကမာ၊ ရူဟြန္ဂ်ာ-ခ်က္ကမာ ႏွင့္ ပသီ လူမ်ိဳးမ်ား။

ပုထုုုဇဥ္ လူသားမ်ား ျဖစ္ေသာ ကၽႊန္ေတာ္တို ့ရဲ့ စိတ္မွာ ေလာဘ၊ေမာဟ၊ မာန္မာနမ်ားေႀကင့္ ရံဖန္ရံခါ အမိုက္ေမွာင္ ဖံုးလွ်က္ ရိွတတ္ပါ၏။  ဤ အမိုက္ေမွာင္ကို ပညာဥာဏ္ အလင္းေရာင္ျဖင့္ ျဖိဳခြင္းနိဳင္ပါမွ အမွန္ကိုေတြး၊ အမွန္ကိုျမင္ ဆင္ျခင္ စဥ္းစားျပီး၊ အမွားမ်ားကို ေက်ာ္လႊားကာ အမွန္ကို အမွန္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ နိဳင္ႀကပါမည္။ 

ကၽႊန္ေတာ္တို ့ သည္ မြန္၊ ဗမာ-ျမန္မာ၊သက္ ႏွင့္ ကန္းယန္ လူမ်ိဳးမ်ား မွာ ေရွးဦးက်သည့္ ဗမာ-ျမန္မာ နိဳင္ငံသားမ်ား ဟုသာ ေယဘုယ် အားျဖင့္ သိခဲ့ႀကပါသည္။ အေသးစိတ္ကိုကား အမ်ားအားျဖင့္ မသိႀကသူကမ်ား မည္ဟု ထင္ပါသည္။  ဗမာ-ျမန္မာတို ့သည္ မိမိတို ့၏ လူမ်ိဳးစု သမိုင္း ကို ေသခ်ာစြာ ေလ့လာ ေစ့ငု ႀကရန္လိုပါသည္။ ကမၻာ့ ေဒသ အေတာ္မ်ားမ်ား နွင့္ တိုင္းျပည္ အမ်ား တြင္ေနထိုင္လွ်က္ရိွႀကျပီး အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ကြဲျပားစြာ ရိွ ေသာ္လည္း အႏွီလူမ်ိဳးမ်ားမွာ မူလ လူမ်ိဳး တမ်ိဳး တည္းက ဆင္းသက္လာေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ား ရိွပါ၏။ ယင္းတို ့မွ အခ်ိဳ ့ေသာလူမ်ိဳးမ်ား အေႀကာင္းကို စာေရးသူ ကၽႊန္ေတာ္ ယခု ေဆြးေႏႊး တင္ျပပါမည္။ 

 ယင္းတို ့မွာ သက္၊ စကၠမ၊ ခ်က္ကမာ၊ ရူဟြန္ဂ်ာ-ခ်က္ကမာ ႏွင့္ ပသီ လူမ်ိဳးမ်ားတို ့ျဖစ္ပါ၏။ယင္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ မူလဇစ္ျမစ္ကို ေလ့လာပါက central steppe ေခၚ အာရွ အလယ္ပိုင္း ေဒသ ျမက္ခင္းလြင္ျပင္မ်ားျဖစ္၏။ ထိုမူလဇာတိေျမမွ ေရႀကည္ရာ ျမက္ႏုရာကို ရွာေဖြရင္း ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ေဒသတြင္း အခ်င္းမ်ားကာ စစ္မက္ျဖစ္ျခင္းမ်ားေႀကာင့္ လည္းေကာင္း ကမၻာအရပ္ရပ္က နိဳင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ား သို ့ေရာက္ရိွ ခဲ့ႀကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ယင္းတို ့အနက္မွ အခ်ိဳ ့ လူမ်ိဳးစုမ်ား မွာ ျမန္မာ၊ ဘဂၤလာေဒ့ရွ၊ အင္ဒီးယား၊ နီေပါလ္၊ ယိုးဒယား ေခၚ ထိုင္း နိဳင္ငံႏွင့္ မေလး ပင္နီဆူလာ ေခၚ မာလာယု ကၽႊန္းဆြယ္သို ့   ေရာက္ရိွေန ထိုင္ခဲ့ႀကပါသည္။ ထိုလူမ်ိဳးစုမ်ားကို ေလ့လာပါက၊

(၁) သက္ = Sak

(၂) သာကီဝင္= Sakyan= Sakya-vamsa

(၃) စကၠမ = Sakma

(၄) ခ်က္ကမာ = Chakma

(၅) ရူဟြန္ဂ်ာ-ခ်က္ကမာ = Ruhonggya- Chakma

(၆) ပသီ = Persian or Perthian

အထက္ပါ အတိုင္း အမည္ကဲြမ်ားျဖင့္ ထင္ရွားလာေသာ လူမ်ိဳးမ်ားမွာ အကယ္စင္စစ္၊ လူမ်ိဳး တမ်ိဳး တည္းကိုပင္၊ ကမၻာ့ နိဳင္ငံ အသီးသီး ေဒသအရပ္ရပ္တြင္ ဘာသာစကား အမ်ိဳးမ်ိဳး အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖင့္ေခၚေနႀကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဗမာ-ျမန္မာတြင္ သက္ဟုလည္းေကာင္း၊ စကၠမ = Sakma ဟုလည္းေကာင္း ေခၚႀကေသာ လူမ်ိဳးမ်ား ကို  ဘဂၤလာေဒ့ရွ ႏွင့္ အင္ဒီးယား နိဳင္ငံမ်ား တြင္ ကား ဆက္= Sak၊ ဆာကာ =Saka၊ ခ်က္ကမာ = Chakma၊ ရူဟြန္ဂ်ာ-ခ်က္ကမာ = Ruhonggya- Chakma ဟူ ၍ ေခၚႀကပါသည္။ ဗမာ-ျမန္မာတို ့က “ပသီ”  ဟုေခၚႀကေသာ လူမ်ိဳးမ်ား ကိုမူ Persian or Perthian= ပါသီယန္ ဟုေခၚပါသည္။ ထိုမွ ဘာသာစကား ေျပာင္းလာျပီး (Transliteration ျဖစ္လာျပီး)    “ပသီ”  ဟု ေခၚႀကျခင္းျဖစ္ပါ၏။ ဂရိ ေခၚ ေခါမ နိဳင္ငံ ကမူ ဤလူမ်ိဳးမ်ားကို ဆိုက္သီယန္ = Scythian ဟု ေခၚႀက၏။ 

သို ့ျဖစ္ပါက ရူဟြန္ဂ်ာ ႏွင့္ ပသီ လူမ်ိဳး မ်ားမွာ လည္း “သက္လူမ်ိဳးမ်ား” ပင္ျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ရူဟြန္ဂ်ာမ်ားမွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးပင္ျဖစ္ႀကပါ၏။ အဘယ့္ေႀကာင့္ဟူမူ၊ ရူဟြန္ဂ်ာ အခ်ိဳ ့မွာ “ဘီလူး” ရကၡ  =Rakasha or Rakasa  ဟု ေခၚရေလာက္ေအာင္ အႀကည့္တန္ အရုပ္ဆိုးႀကျခင္းေႀကင့္ ပင္ျဖစ္၏။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား နွင့္ ရူဟြန္ဂ်ာလူမ်ိဴးမ်ား၊ ဗမာႏွင့္ ပသီ လူမ်ိဳးမ်ား ၏ မတူကြဲျပား သည္မွာ သူတို ့ယံုႀကည္ကိုးကြယ္သည့္ ဘာသာ ျဖစ္ပါသည္။ သို ့ရာတြင္ ေခတ္အဆက္ဆက္မွ အစိုးရမ်ားႏွင့္ ယခု အစိုးရတို ့က  ဖဲြ ့စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒ အရ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို ့ကို လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ျပဳထားသည္ ကို ကမၻာ့နိဳင္ငံအားလံုး ႏွင့္ ကုလသမဂၢ  အဖဲြ ့ႀကီးက သိရိွႀကပါ၏။

သမိုင္း အေထာက္အထားမ်ား အရ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၈၅၀ မွ ၃၀၀၀ ႀကာ ေရွးေခတ္ကာလ ကတည္းက၊ ဗမာ-ျမန္မာျပည္မွာ သက္လူမ်ိဳးမ်ား အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ႀက သည္ကို အခိုင္အမာေတြ ့ရ၏။ အိမ္နီးျခင္းနိဳင္ငံမ်ားႏွင့္ ကမၻာ့ နိဳင္ငံမ်ား အားလံုးလိုလိုပင္ သိရိွျပီးျဖစ္ႀက၏။ သို ့ရာတြင္ စကၠမ = Sakma၊ လူမ်ိဳးတို ့၏ သမိုင္းမွတ္တမ္းကို ျပည္တြင္းျပည္ပမွ လူအမ်ားသိႀကဟန္မတူပါ။ 

စာေရးသူ ကၽႊန္ေတာ္တို ့ ေတြ  ့ရိွထားသည့္ ရခိုင္သမုိင္း ပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေက်ာ္သိန္း (ေျမာက္ဦး)

B.A (Hons. M.A. Ph.) ေရးခဲ့သည့္  သမိုင္းစာတန္း  တခု“ျမိဳ(ေခၚ)ခမီ လူမ်ိဳးတုိ႔၏ ေနာက္ခံသမုိင္း”  မွ

  ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ အနည္းငယ္ကို   ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပပါမည္။

“အထက္ပါ (ေခၚမု ဝတၣဳ) အတုိင္း သက္လူမ်ိဳး၊ ဒုိင္းနက္လူမ်ိဳး ရာဇဝင္တုိ႔တြင္လည္း “ျမိဳ” (ခမီ) လူမ်ိဳးတုိ႔၏ ရိုးရာေတးခ်င္းကုိ မွတ္တမ္းတင္ ေရးသားထားေသာ ေရွးေဟာင္းေပမွဳ ဂီ-ခ်ပ္ေရကိုလည္း ေလ့လာနုိင္ေပသည္။ 8”

“8- ဤကား ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံံရွိ သက္ေထာင္တြင္ ေနထုိင္သူ ရမ္ဂါမတီနယ္သား    ဒုိင္းနက္အမ်ိဳးသားျဖစ္သူ (ဦးအဥ္ဒရာကူမာ) အမည္ရွိေသာ ေဆးသမားေတာ္ၾကီးထံ၌ ဒုိင္းနက္ဘာသာစကား၊ စကၠမ- သက္ဘာသာစကားတုိ႔ျဖင့္ ေရးသားထားေသာ သမုိင္းစုံေပမူ-ဂီ-ခ်ပ္ေရမွ ဘာသာျပန္္ျပီး ကူးယူခဲ့သည္။”
ဒုိင္းနက္အမ်ိဳးသားျဖစ္သူ (ဦးအဥ္ဒရာကူမာ) ၏ နာမည္ကို ေတြ ့တာႏွင့္ အဥ္ဒရာကူမာ= Indra Kumar ျဖစ္၍ အင္ဒီးယား (အိႏၵိယ) အမ်ိဳးသား ျဖစ္ေပမည္။ 

“ျမိဳ(ေခၚ)ခမီ လူမ်ိဳးတုိ႔၏ ေနာက္ခံသမုိင္း”

ခ်က္ကမာ = Chakma ႏွင့္ ရူဟြန္ဂ်ာ-ခ်က္ကမာ = Ruhonggya- Chakma တို ့ ၏သမိုင္းေႀကာင္းကို ကၽႊန္ေတာ္တို ့ “ဝန္ဇင္းမင္းရာဇာ” ဝက္ဆိုက္ စာမ်က္ႏွာ တြင္ တင္ျပထားျပီးပါျပီ။

အကယ္စင္စစ္ ခ်က္ကမာ = Chakma ႏွင့္ ရူဟြန္ဂ်ာ-ခ်က္ကမာ = Ruhonggya- Chakma လူမ်ိဳးစု မ်ား မွာ သက္လူမ်ိဳးမ်ား ပင္ျဖစ္ပါသည္။ 

 Talukdar အဆိုအရ အာေသာက (King Asoka) မင္းႀကီးလက္ထက္ ကတည္းက ေနထိုင္ခဲ့ႀကေသာ ဂ်င္းေဖာ၊ သွ်မ္း၊ ခမ္ယမ္၊ စေသာ သွ်မ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ တို ့တြင္ လူမ်ိဳးစု သည္လည္း “သက္လူမ်ိဳး- Sak= သာကီဝင္= Sakyan” တို ့သာျဖစ္၏။ ျမန္မာနိဳင္ငံ ၊ဘဂၤလာေဒ့ရွ ႏွင့္ အင္ဒီးယား နိဳင္ငံမ်ား တြင္ေနထိုင္ႀကေသာ ခ်က္ကမာ ဒိုင္းနက္= Chakma  Daingnek ႏွင့္ အျခား လူမ်ိဳးႏြယ္စုငယ္မ်ား မွာလည္း ဤ “သက္လူမ်ိဳး” စုဝင္မ်ား ပင္ျဖစ္ပါသည္။ တခ်ိဳ ့က ခ်က္ကမာ = Chakma တို ့သည္ အာသံျပည္နယ္ ျဗဟၼပုတရာ ျမစ္ဝွမ္း တြင္ေနထိုင္ခဲ့ရာမွ စစ္တေကာင္းေတာင္ႀကားေဒသ (CHT= Chittagong Hill Track) သို ့ ေျပာင္းလာခဲ့ႀကျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆို၏။

 In Asoka’s time there used to be a friendly relation with yun-nan (China) through Shan states (Myanmar) and the local Buddhist traditions still alive and it seems they belong to the same stock of people, like, Singpho(India), Jampho (China){. . . }of one group of people. Chakmas (India, Bangladesh)  Daingnak and other denominations in Myanmar of the same stock of people. Some believe Chakma were in Brahmaputra valley in Assam before their migration to CHT, as their traditional, cultural, physical and linguistic affinities are very common to the Ahom people in Assam.{ Talukdar, SP p16 prologue}

အမ်ိဳးသားေရး၊ လူမ်ိဳးအေနႏွင့္ ခ်က္ကမာ = Chakma တို ့သည္ ရခိုင္တို ့၏ ေသြးခ်င္းမ်ားျဖစ္ပါ၏။ စစ္တေကာင္းေတာင္ႀကားတြင္ေနေသာ ခ်က္ကမာ = Chakma မ်ားကို အေနႀကာ ခ်က္ကမာ (Annakya Chakmas) ဟုေခၚျပီး၊ အာရကန္ေခၚ ရခိုင္ေဒသ တြင္ေနထိုင္ႀကသူမ်ားကိုမူ “ဒိုင္းနက္ ခ်က္ကမာ= Daingnak Chakma”  ႏွင့္ “တင္ခ်န္ဂ်ာ ခ်က္ကမာ= Tangchangya Chakma” ဟုေခၚႀက၏။ ေအဒီ ၁၈၁၉ ခုႏွစ္က “တင္ခ်န္ဂ်ာ ခ်က္ကမာ= Tangchangya Chakma” တို ့သည္ စစ္တေကာင္းေတာင္ႀကား သို ့ေျပာင္းေရႊ  ့ခဲ့ႀက၏။ အာရကန္ သည္လည္း ရူဟြန္ဂ်ာ ဟု အမည္တြင္ခဲ့၏။ ဤ လူမ်ိဳးစုမ်ားမွ တခ်ိဳ ့ကို ရူဟြန္ဂ်ာ-ခ်က္ကမာ = Ruhonggya- Chakma(Rowyangya Chakma) ဟု ေခၚပါသည္။ ေအဒီ ၁၅၈၂ ခုႏွစ္ “မဂိုလ္ဘုရင္ တိုဒါမာလ္” လက္ထက္တြင္ စစ္တေကာင္းကို ျဗိတိသွ် ကုမ္ပဏီ (British Company) က သိမ္းယူခဲ့သည္။ 

It is notionally believed that Chakmas have genealogical link with Arakanese for the reason that those who inhabited in the Chittagong hill tracts are known to be Annakya Chakmas and those who were in Arakan (Myanmar) are called Daingnak (Daing-nek?) Chakma and Tangchangya Chakma (they moved into Chittagong hill Tracts around 1819 AD). They use Chakma as surname. Arakan was known as Rowyangya and some of them are called Rowyangya Chakma. In 1582 AD Chittagong was annexed to Brittish Company during the reign of Todar Mal (Mughal).{ Talukdar, SP;p27 :Genesis of Indigenous Chakma Buddhists and Their Pulverization Worldwide}

အျပည့္ အစံုကို ေဖာျပပါ လင့္ခ္ကို ႏွိပ္ျပီးဖတ္ပါ။

Talukdar, SP Genesis of Indigenous Chakma Buddhists and Their Pulverization Worldwide 

  

ခ်က္ကမာ = Chakma ႏွင့္ ရူဟြန္ဂ်ာ-ခ်က္ကမာ = Ruhonggya- Chakma တို ့၏ သမိုင္းေႀကာင္းကို ကၽႊန္ေတာ္တို ့ “ဝန္ဇင္းမင္းရာဇာ” ဝက္ဆိုက္ စာမ်က္ႏွာတြင္ ဖတ္ပါ။ 

သက္၊ ကဒူး၊ အာဆက္၊ စကၠမ ႏွင့္ ခ်က္ကမာ 

ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ေဆာင္းပါး ကိုဖတ္လွ်င္၊ ခ်က္ကမာတို ့၏ ဘာသာစကား သင္ပံုးႀကီး ဖတ္စာ မွာ  ျမန္မာ သင္ပံုးႀကီး ဖတ္စာႏွင့္ မ်ားစြာ တူေႀကာင္း ေတြ ့ရိွနိဳင္ပါသည္။

သက္ သို ့မဟုတ္ ကဒူး ႏွင့္ ခ်က္ကမာ။ 

စကၠမ = Sakma သည္ ဗမာ-ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား ျဖစ္ပါက ရူဟြန္ဂ်ာ-ခ်က္ကမာ = Ruhonggya- Chakma သည္လည္း ဗမာ-ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားပင္ ျဖစ္ေပမည္။ သို ့ရာတြင္ ရူဟြန္ဂ်ာ-ခ်က္ကမာ ဟု ေခၚမည့္ အစား ျမန္မာဘာသာ စကား၊ ျမန္မာသမိုင္းမွာပါရိွသည့္ အတိုင္း စကၠမ = Sakma သို ့မဟုတ္ သက္လူမ်ိဳး ဟု ေခၚႀကမည္ဆိုကား ပိုျပီးေလွ်ာ္ကန္ သင့္ျမတ္မည္ဟု ယူဆ ရပါသည္။

{စကားခ်ပ္၊ စာေရးသူ ကၽႊန္ေတာ္တို ့ သည္ ဆရာေတာ္ ဦးဝိစာရ - U Visara ၏ စည္းလံုးေရးဝါဒ ကို လက္ကိုင္ထားႀကသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ  ့စြာ လူႀကီးလူေကာင္းမ်ား ၏ ေဝဖန္ေဆြး ေႏႊးမႈမ်ား ကို ဖိတ္ေခၚပါသည္။ သမိုင္း မွန္ကို သိမွ မွန္ေသာ ဇာတိမာန္ ရွင္သန္ ခိုင္ျမဲမည္ျဖစ္ပါ၏။}