Sunday, September 21, 2014

ကုရင္တိုင္းရင္းသားအမ်ားစုမွာ၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား။


ေရးသားသူ၊   ကုလားမင္းသား စရကား။

Friday, April 18, 2014 ေန ့က 

“ျမိဳ ၊ မရူ ၊ မူေရာင္ ၊မရမၼာ ၊ခမီး နွင့္ ကရင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား။” ဆို သည့္ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေရးသား ေဖာ္ျပခဲ့ျပီးျဖစ္ပါသည္။ ဆိုခဲ့သည့္ အတိုင္းဆက္လက္ သုေတသန(research) ျပဳလုပ္ရာ ယခုဆက္လက္တင္ျပမည့္ ခိုင္မာေသာ အေထာက္အထားမ်ားအရ၊ ကုရင္ ေခၚ ကရင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ဗမာ (ဗရမာ=ျဗမာ= Byama) မ်ား အမွန္ပင္ျဖစ္ေႀကာင္း ထင္ရွားစြာ ေတြ ့ရပါသည္။
ဖတ္ရန္ ေဖာ္ျပပါ လင့္ခ္ ကို ႏွိပ္ပါ။

ဖတ္ရန္ ေဖာ္ျပပါ လင့္ခ္ ကို ႏွိပ္ပါ။ 


 ထိုေနာက္  Kazuto Ikeda* 
“Two Versions of Buddhist Karen History of the Late British Colonial Period in Burma:
Kayin Chronicle (1929) and Kuyin Great Chronicle (1931)” ကို မွီျငမ္းပါသည္။
 ဗမာနိုင္ငံရွိ ကုရင္တိုင္းရင္းသားအမ်ားစုမွာ၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္ႀက၏။ ေရွးကလည္း သည္အတိုင္းပင္ ျဖစ္၏။ အဂၤလိပ္၊အေမရိကံ အလိုေတာင္ရိ ခရစၥာယာမ္ ကရင္တို ့က မည္သို ့ပင္ ဝါဒ ျဖန္ ့ေသာ္ေစကာမူ၊ ကုရင္လူမ်ိဳး အမ်ားစုမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္ေႀကာင္း ထင္ရွားသည့္ အေထာက္အထားမ်ားကို ေတြ ့ရ၏။ အမွန္ဆိုကား ခရစၥာယာမ္ ကရင္တို ့က သူတို ့သမုိင္းကို ေရးသား ထုတ္ေဝခ်ိန္ နွင့္ မေရွးမေနွာင္းမွာပင္၊ တိုင္းရင္းသား ဗုဒၶဘာသာဝင္ ကုရင္ တို ့ရဲ့ သမိုင္း ႏွစ္အုပ္ နွစ္ေထြ ထြက္ေပၚလာခဲ့ျပီးျဖစ္ခဲ့ ၏။



ထို ဗမာတိုင္းရင္းသား ကုရင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား၏ သမိုင္း ႏွစ္ရပ္ကို ဦးပညာႏွင့္ ဦးေစာ တို ့က ေရးသားျပဳစု ခဲ့၏။ ဦးပညာ၏ ကရင္ ရာဇဝင္ -Kayin Yazawin (Kayin Chronicle) ကို၊ အဂၤလိပ္ က်ဴးေက်ာ္နယ္ခ်ဲ ့တို ့ ဗမာနုိင္ငံက ထြက္ခြါ သြားရခါနီး ေအဒီ ၁၉၂၉ခု တြင္ ထုတ္ေဝခဲ့၏။ ထိုနည္းတူစြာ ဦးေစာ၏ ကုရင္မဟာရာဇဝင္ (Kuyin Great Chronicle) ကို ၁၉၃၁ ခုနွစ္တြင္ ထုတ္ေဝခဲ့၏။ ၁၉၃၉ ခုနွစ္မွာေတာ့ ေစာေအာင္လွ ၏ “A History of Pgakanyaw” ျဖစ္၏။ ပထမစာအုပ္နွစ္အုပ္မွာ ဗမာတိုင္းရင္းသား ကုရင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ၏ သမိုင္းမ်ားျဖစ္ ၍၊ တတိယ စာအုပ္မွာ ခရစၥယာမ္ ဘာသာ ကို သက္ဝင္ယံုႀကည္သြားႀက သည့္ ကရင္လူမ်ိဳးတို ့၏ သမိုင္းျဖစ္ပါသည္။
၁၉၃၁ ခုႏွစ္ သန္ေခါင္စာရင္းအရ တိုင္းရင္းသား ဗမာ (ဗရမာ) လူမ်ိဳးမ်ားတြင္၊ ဗမာျပီးလွ်င္၊ ကုရင္တို ့သည္ ဒုတိယ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ခဲ့၏။ ထိုစဥ္က ဗုဒၶဘာသာဝင္ကုရင္ အမ်ားစု ရိွခဲ့သည္။ ထို ့ေနာက္ ေအဒီ ၁၉၈၃ ခုနွစ္ သန္ေခါင္စာရင္း အရ ကုရင္တိုင္းရင္းသားတို ့မွာ ဒုတိယေနရာရိွ သွ်မ္းတို ့ေနာက္ တတိယ ေနရာတြင္သာရိွခဲ့၏။  ေအဒီ ၁၈၈၁ ခုနွစ္တြင္၊ ျဗိတိသွ် ကိုလိုနီ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ၍၊ ခဲြထြက္ေရးအသြင္ေဆာင္လာမည့္ လူမ်ိဳးေရးဝါဒကို ဘက္ပတစ္ ခရစၥယာမ္တို ့က အစပ်ိဳး ႏုိင္ခဲ့၏။ ဤသည္မွာလည္း က်ဴးေက်ာ္သူ နယ္ခ်ဲ့ အဂၤလိပ္ အစိုးရ အရာရွိတို ့က ကရင္ခရစၥယာမ္မ်ားကိုသာ ပ စားေပး၊ အခြင့္အေရးေပး ေျမွာက္ထိုးပင့္ေကာ္ လုပ္ခဲ့ျခင္းေႀကာင့္သာ ျဖစ္ေပသည္။
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးရ ျပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ အေနာက္တိုင္း စာေရးဆရာတို ့က၊ က်ဴးေက်ာ္သူ နယ္ခ်ဲ့ အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္တို ့ႏွင့္ ရင္းႏွီးစြာ ပူးေပါင္းသူ ခရစၥယာမ္ဘာသာဝင္ ကရင္မ်ား ၏အေႀကာင္းကိုသာ သိႀကသည့္အေလွ်ာက္၊ ဗမာတိုင္းရင္းသား ကုရင္လူမ်ိဳး အားလံုး သည္ ဗမာႏွင့္ ဗမာအစိုးရ ကို ဆန္ ့က်င္သူမ်ားဟု လြဲမွားစြာ ထင္ျမင္ယူဆျပီး ေရးသားခဲ့ သည့္ စာအမ်ားရိွ၏။ ဗမာ့တပ္မေတာ္ အရာရိွငယ္မ်ား အပါအဝင္ လူငယ္ေမာင္မယ္တို ့ အေနနဲ ့ သိသိႀကီးႏွင့္ တမ်ိဳး မသိ ၍တဖံု ဤလဲြမွားစြာ ေရးသားႀကသည့္ သမိုင္းမဟုတ္ေသာ လုပ္ဇာတ္မ်ားကို နားလည္ သေဘာေပါက္ႀကရန္လို ပါသည္။
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးရ ျပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ခရစၥယာမ္ဘာသာဝင္ ကရင္မ်ား ဦးေဆာင္သည့္ ကရင္အမ်ိဳးသား သမဂၢ= ေကအင္ယူ  (The Karin National Union = KNU) ကို ဗမာ-ယိုးဒယား နယ္စပ္တြင္ ဖဲြ ့စည္းခဲ့ႀက၏။ ေကအင္ယူ (KNU) ကိုဘဲ အထူးတလည္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု ခဲြထြက္ေရးတြင္ စံတင္ စံထားရ မည့္ အဖဲြ ့အစည္း ျဖစ္ေလဟန္ ေရးသားလာခဲ့ႀက၏။ အကယ္စင္စစ္ အျဖစ္မွန္က ဤ အယူအဆႏွင့္ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္၏။ ဗမာႏွင့္ ဗမာအစိုးရကို ဆန္ ့က်င္သူ ခရစၥယာမ္  ဘာသာဝင္ ကရင္လူနည္းစုကို အေႀကာင္းျပဳျပီး ဗမာတိုင္းရင္းသား ကုရင္လူမ်ိဳး အားလံုး သည္ ဗမာႏွင့္ ဗမာအစိုးရကို ဆန္ ့က်င္သူမ်ားျဖစ္ေလဟန္ ေရးသားလာခဲ့ႀက၏။ ဤ အျပဳအမူကား မွားပါသည္။ တကယ္ဆိုလွ်င္ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္ ကတည္းက၊ ဗမာတိုင္းရင္းသား ကုရင္လူမ်ိဳး အမ်ားစုမွာ  ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္ေႀကာင္း ထင္ရွားေသာ မွတ္တမ္းမ်ား၊ သမိုင္းမ်ား ရွိခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါသည္။ 

 updated on 29th September 2014



၁၉၂၁ ခုႏွစ္သန္ေခါင္စာရင္းအရ၊ ပထမဆံုးအႀကိမ္ တိက်ေသာ သန္ေခါင္စာရင္းမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့စဥ္ကပဲ၊ ကုရင္လူမ်ိဳး မ်ားမွ ၇၇.၃ ရာခိုင္နႈန္း မွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား   ျဖစ္သည္ကို ေတြ ့ခဲ့ႀကျပီး ျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၃၁ ခုနွစ္တြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ကုရင္လူဦးေရ အနည္းငယ္ (၇၆.၇၄ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ) ေလ်ာ့က်သြားခဲ့၏။ ဤသည္မွာလည္း အဂၤလိပ္ႏွင့္ အေမရိကန္ အစိုးရ တို ့၏ လံု ့လထုတ္ က်ိဳး ပမ္းမႈ (ဗမာတိုင္းရင္းသားခ်င္း၊ ရန္တိုက္ေပးရန္၊ ခြဲျခားျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ရန္) ျဖစ္၏။ ထိုစဥ္က ခရစၥယာမ္ ဘာသာဝင္ ကုရင္ လူဦးေရ ၁၅.၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္း သာရိွခဲ့ျပီး၊ ဘာသာမဲ့ (သို ့) တိရစ္ဆန္တို ့ကို ကိုးကြယ္သူ ကုရင္လူဦးေရ ၇.၂၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ရိွခဲ့၏။ 

 


ခရစၥယာမ္ဘာသာဝင္ ကရင္မ်ားမွာ နိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရးနွင့္ စီးပြါးေရး နယ္ပယ္တြင္ အဓိကဆိုသလိုေနရာမ်ား ရရွိႀကျပီး ျဖစ္ေန၏။ သို ့ရာတြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ကုရင္မ်ားမွာမူ ေနရာ မရရွာခဲ့ႀကပဲ လစ္လ်ဴရႈ ထားျခင္းကို ခံခဲ့ႀကရ၏။ ဤသည္ ကား လူမ်ိဳးတမ်ိဳးတည္းကို ဘာသာေရးကိုအေျခခံကာ ခြဲျခားဆက္ဆန္ခဲ့ေသာ က်ဴးေက်ာ္သူ နယ္ခ်ဲ ့အဂၤလိပ္တို ့၏ ေစတနာမမွန္ပံုကို မီးေမာင္း ထိုးျပ ေနေပသည္။ ဗမာျပည္သား ကုရင္လူငယ္မ်ား သမိုင္းမွန္ကို ေလ့လာမွတ္သားႀကရန္လို ပါသည္။ သမိုင္းမွန္ကိုသိမွသာ ဇာတိမာန္ရိွျပီး စည္းလံုးမႈရကာ ဗမာနိုင္ငံ အင္အားရိွေပမည္။
စာေရးသူ ကြ်န္ေတာ္ ေမာင္ကုလား မႀကာခန ဆိုျငီးမိသည့္ သီခ်င္း ကို သတိရ၏။ သည္လိုပါ။ စာရႈသူမ်ားလည္း သီဆိုႀကေစလိုပါသည္။
“တို ့နိုင္ငံရဲ့ တို ့အင္အား … တို ့ျပည္တြင္းမွာ ရိွထား သေလ…… အမ်ိဳးခ်စ္တဲ့ စိတ္ေတြ ျပည္ခ်စ္တတ္တဲ့ စိတ္ေတြ  …အင္အားရိွမွ ခိုင္မာေန….။ မာန္အဟုန္ႀကီးေတြ သတိၱ ေသြးေတြ ဇာတိမာန္ႏွင့္ ယွဥ္ကာ မျပက္ျပားေပ။  
 
က်ဴးေက်ာ္နယ္ခ်ဲ ့ကာ ဗမာျပည္(ဗရာမာေဒသႀကီး) ကို သိမ္းပိုက္ျပီး သယံဇာတ ေတြကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ အျမတ္ထုတ္ခဲ့ႀကသည့္ အျပင္ ဗမာတိုင္းရင္းသား ကုရင္လူမ်ိဳးမ်ားကိုလည္း ဘာသာေရးျဖင့္ ေသြးခြဲခဲ့ႀကေပသည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ကုရင္လူမ်ိဳးတို ့၏ သမိုင္းကိုမူ တလံုးတပါဒမွ် မေရးခဲ့ႀကပဲ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ကုရင္လူမ်ိဳးမ်ား မရိွေလဟန္ ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပမည္။



ဆက္ပါဦးမည္။

မိီွျငမ္းျပဳ စာတန္းကို ဖတ္ရန္ ေဖာ္ျပပါ လင့္ခ္ ကို ႏွိပ္ပါ။